W SKRÓCIE
- Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach może być równie, a nawet bardziej niebezpieczne niż zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz. Powietrze w pomieszczeniach jest często bardziej zanieczyszczone, a większość ludzi spędza ponad 90% czasu w pomieszczeniach.
- Poziom zanieczyszczenia powietrza w Twoim domu może być od dwóch do pięciu razy wyższy niż na zewnątrz, a niektóre zanieczyszczenia, którymi oddychasz, mogą być nawet 100 razy bardziej skoncentrowane w pomieszczeniach.
- Dwa główne źródła zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach to materiały użyte do budowy samego budynku i wszystkiego, co się w nim znajduje, w tym meble i produkty chemiczne używane w domu.
- Szczelne, nowoczesne budynki muszą być odpowiednio wentylowane, aby zapobiegać gromadzeniu się zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach lub je ograniczać. Jednym z najprostszych sposobów na poprawę jakości powietrza w pomieszczeniach jest codzienne otwieranie okien
Według dr. Mercoli
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 92% światowej populacji oddycha zanieczyszczonym powietrzem, a około 6,7 miliona zgonów każdego roku przypisuje się zanieczyszczeniu powietrza. Ogólnie rzecz biorąc, toksyczne środowisko jest odpowiedzialne za co najmniej 1 na 4 zgony na całym świecie, a zanieczyszczenie powietrza jest największym czynnikiem przyczyniającym się do tego ryzyka. Twoje ciało jest zależne od powietrza, którym oddychasz, a niska jakość powietrza może spowodować poważne uszkodzenie płuc, serca i innych narządów.
Według WHO zanieczyszczenie powietrza jest główną przyczyną infekcji płuc i dróg oddechowych, chorób serca i nowotworów. Warto uzmysłowić sobie, że zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach może być tak samo niebezpieczne, a nawet bardziej niż zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz.
Po pierwsze, powietrze w pomieszczeniach jest często bardziej zanieczyszczone. Jeśli jesteś jak większość ludzi, prawdopodobnie spędzasz znacznie więcej czasu w pomieszczeniach niż na zewnątrz. Badania socjologiczne sugerują, że Amerykanie spędzają prawie 92% dnia w pomieszczeniach. Z pozostałych 8% tylko 2% czasu spędzają na otwartej przestrzeni; 6% wykorzystywane jest na przejazd między domem a pracą.
Oznacza to, że jakość powietrza w pomieszczeniu jest naprawdę ważna dla długoterminowego zdrowia. Agencja Ochrony Środowiska (EPA) zauważyła, że zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach jest jednym z największych zagrożeń dla zdrowia publicznego. Według EPA poziom zanieczyszczenia powietrza w domu może być dwa do pięciu razy wyższy niż na zewnątrz, a niektóre zanieczyszczenia, którymi oddychasz, mogą być nawet 100 razy bardziej skoncentrowane w pomieszczeniach.
Zagrożenia dla zdrowia związane z zanieczyszczeniem powietrza
Krótkoterminowo objawy narażenia na zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach przypominają objawy alergii lub przeziębienia; należą do nich: nasilenie astmy, swędzące załzawione oczy, bóle głowy, zawroty głowy, zmęczenie i katar. Objawy te zwykle ustępują po opuszczeniu obszaru narażenia na zanieczyszczenie. Przewlekłe narażenie na zanieczyszczenia powietrza może jednak skutkować bardziej poważnymi stanami, w tym:
Zapalenie oskrzeli, astma, rozedma, przyspieszone
starzenie się tkanki płucnej, zaczerwienienie i obrzęk tkanki płucnej,
świszczący oddech i duszność. |
Przedwczesna śmierć. |
Nowotwory. Według badań opublikowanych w tym roku, im
większa całkowita ekspozycja na zanieczyszczenia, tym większe ryzyko
zachorowania na nowotwory. |
Słaba jakość snu. Najnowsze
badania pokazują, że dwa szeroko rozpowszechnione zanieczyszczenia —
dwutlenek azotu (zanieczyszczenie powietrza związane z ruchem ulicznym) i
PM2,5 (zanieczyszczenie drobnymi cząstkami) — zakłócają sen i zmniejszają wydajność
snu (miara czasu spędzonego na spaniu w przeciwieństwie do leżenia w łóżku). |
Wysokie ciśnienie krwi, zawał serca i udar mózgu. |
Pogorszenie funkcji poznawczych. |
Opóźnienia rozwojowe u dzieci. |
Problemy reprodukcyjne. |
Co powoduje zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach?
Dwa główne źródła zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach to a) materiały użyte do budowy samego budynku i wszystkiego, co się w nim znajduje, w tym meble, oraz b) produkty chemiczne używane w domu. Powszechnymi winowajcami są aerozole, takie jak lakier do włosów i odświeżacze powietrza. Wiele z tych źródeł uwalnia lotne związki organiczne (LZO), które mają zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe skutki zdrowotne.
Zwrócenie szczególnej uwagi na te dwie kategorie może znacznie poprawić jakość powietrza w pomieszczeniach. Podczas przebudowy lub remontu domu należy szukać „ekologicznych” materiałów, które są wolne od toksycznych chemikaliów. Dotyczy to wszystkiego - od mebli, tapicerki i wykładzin, po materiały do budowy ścian i farby. Na końcu tego artykułu przedstawię również szereg innych działań pozwalających poprawić jakość powietrza w domu.
Nowoczesne budynki są również bardziej szczelne, dlatego muszą być odpowiednio wentylowane, aby zapobiegać gromadzeniu się zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach lub je ograniczać. Jednym z najłatwiejszych sposobów na poprawę jakości powietrza w pomieszczeniu jest codzienne otwieranie okien w celu wentylacji krzyżowej (wywołania przeciągu). Nawet jeśli powietrze na zewnątrz nie jest nieskazitelnie czyste, prawdopodobnie będzie lepsze niż to, co gromadzi się w pomieszczeniach.
Powszechne zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach i ich źródła
Czym więc oddychamy w swoich domach? Poniższa tabela zawiera zestawienie niektórych z najczęstszych zanieczyszczeń i toksycznych cząstek występujących w powietrzu w pomieszczeniach oraz niektóre z ich najczęstszych źródeł.
Pleśnie — Uszkodzenia spowodowane przez wodę,
obszary o wysokiej wilgotności i wilgotne miejsca w domu, takie jak łazienki
i piwnice. Najczęściej spotykanymi pleśniami są Aspergillus, Stachybotrys
i Penicillium; Aspergillus jest podstawowym pokarmem dla
roztoczy. |
Bioaerozole (biozanieczyszczenia, takie jak
bakterie i wirusy przenoszone w powietrzu) — źródłami są ludzie, zwierzęta domowe,
wilgotne powierzchnie, nawilżacze, systemy wentylacyjne, wanny, wężownice
chłodzące w centralach wentylacyjnych (mogą powodować chorobę legionistów i
gorączkę). |
Produkty uboczne spalania — Piecyki na naftę lub gaz bez wentylacji,
urządzenia gazowe, kominki, kominy i piece, dym tytoniowy, spaliny
samochodowe z przylegających garaży. |
Dym tytoniowy - Papierosy, cygara i fajki. |
Formaldehyd — Wyroby z prasowanego drewna, takie jak
sklejka i płyta pilśniowa, izolacja z pianki mocznikowo-formaldehydowej,
materace, odzież, lakier do paznokci, trwałe tekstylia prasowane, kleje i
spoiwa, piece, kominki, spaliny samochodowe. |
Arsen — Produkty z drewna poddane obróbce
ciśnieniowej stosowane do produkcji tarasów i wyposażenia placów zabaw są
często poddawane działaniu pestycydów zawierających arsen. |
LZO, takie jak benzen i toluen — Farby, rozpuszczalniki, środki do
konserwacji drewna, kleje do drewna, aerozole, domowe środki czyszczące i
dezynfekujące, kserokopiarki/drukarki/faksy, dywany, środki odstraszające
mole, odświeżacze powietrza, prana chemicznie odzież, artykuły hobbystyczne,
pestycydy, przechowywane paliwa i produkty samochodowe. |
Związki zmniejszające palność, takie jak
PCB, PBDE, trisfosforan, TPHP i Firemaster 550 — Poduszki z pianki poliuretanowej,
wykładziny, materace, artykuły dziecięce, takie jak foteliki samochodowe,
elektronika, maty do jogi, gumowe maty do ćwiczeń. |
Ftalany — Podłogi winylowe, opakowania do żywności,
zasłony prysznicowe, okładziny ścienne, kleje, detergenty, produkty higieny
osobistej, zabawki, rury PCV. |
Pestycydy — Trucizny do zwalczania szkodników, chemia
ogrodowa i do trawników. |
Azbest — Pogarszająca się lub uszkodzona izolacja
zawierająca azbest, związki ognioodporne i/lub materiały akustyczne. |
Metale ciężkie, takie jak ołów, rtęć, kadm
i chrom — Farby, samochody, dym tytoniowy, ziemia i kurz. Główne przemysłowe
zanieczyszczenia powietrza. |
Radon (gaz radioaktywny pochodzący z uranu)
— Materiały budowlane, takie jak
granit, woda ze studni, ziemia, powietrze zewnętrzne, czujniki dymu, niektóre
zegary i zegarki. |
Strategie poprawy jakości powietrza w pomieszczeniach
Większość z nas, niezależnie od miejsca zamieszkania, może skorzystać na poprawie jakości powietrza w pomieszczeniach. Przejrzyj poniższą listę działań i rozważ wdrożenie jednego lub kilku sposobów. W razie potrzeby zaplanuj dane działanie w swoim kalendarzu, aby o nim nie zapomnieć.
Badania pokazują, że poprawa jakości powietrza nie tylko redukuje ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, ale wpływa również na zdrowie psychiczne poprzez zmniejszenie stresu psychicznego. Większość z tych strategii jest bardzo opłacalna i może pomóc w znacznym obniżeniu kosztów opieki zdrowotnej w dłuższej perspektywie.
Użyj
wysokiej jakości oczyszczacza powietrza — Nie wszystkie filtry działają z taką samą
wydajnością w usuwaniu zanieczyszczeń w pomieszczeniach; poza tym żaden filtr
nie jest w stanie usunąć wszystkich zanieczyszczeń. |
Zainstaluj filtr wody — Chlor unosi się w powietrzu podczas brania
prysznica, wysoka wilgotność w łazience zwiększa ilość wdychanego chloru. Warto
kupić filtr z NSF/ANSI 177: Te systemy filtracji są testowane przez firmę
zewnętrzną pod kątem skutecznego usuwania chloru. |
Dodaj
oczyszczacze powietrza — Naukowcy z Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej
(NASA), University of Georgia i Pennsylvania State University wykazali,
że domowe rośliny doniczkowe mogą poprawić jakość powietrza. Rośliny usuwają
zanieczyszczenia, wchłaniając je przez liście i korzenie, podobnie jak
oczyszczają powietrze zewnętrzne z zanieczyszczeń emitowanych przez zakłady
produkcyjne, samochody i systemy grzewcze. |
Otwórz okna — Jednym z najprostszych sposobów na
ograniczenie zanieczyszczeń w domu jest częste otwieranie okien. Otwieranie
okien po przeciwległych stronach domu tworzy przeciąg i skutecznie wentyluje
dom. Ponieważ większość nowszych domów jest energooszczędna i szczelna,
otwarcie okna nawet na 15 minut dziennie może znacząco poprawić jakość
powietrza w pomieszczeniu. |
Zdejmij buty - Zdejmowanie butów przy drzwiach pomoże
zapobiec roznoszeniu kurzu i toksycznych cząstek po domu. |
Usuń silne
środki czyszczące i pachnące produkty gospodarstwa domowego — Większość środków czyszczących zawiera
chemikalia, które przyczyniają się do złej jakości powietrza w
pomieszczeniach. To samo dotyczy odświeżaczy powietrza i świec zapachowych.
Badania powiązały stosowanie środków czyszczących raz w tygodniu z o 24 do 32% wyższym ryzykiem
postępującej choroby płuc. |
Unikaj produktów w proszku — Pudry i talk do pielęgnacji ciała mogą być
problematyczne, ponieważ po każdym użyciu unoszą się w powietrzu. Wiele
proszków jest alergenami ze względu na swój mały rozmiar i może powodować
problemy z oddychaniem. |
Wietrz praną chemicznie odzież — Unikaj wieszania w szafie ubrań
wyczyszczonych chemicznie, gdy tylko przyniesiesz je do domu. Zamiast tego
powieś je na zewnątrz na cały dzień lub dwa, jeśli to możliwe. Co więcej,
sprawdź, czy w Twoim mieście jest ekologiczna pralnia chemiczna, która
wykorzystuje niektóre z nowszych technologii czyszczenia na sucho, takie jak
ciekły CO2. |
Regularnie serwisuj urządzenia spalające
paliwo — Źle utrzymany piec, ogrzewacz pomieszczeń, podgrzewacz ciepłej wody,
zmiękczacz wody, piec na gaz ziemny oraz inne urządzenia spalające paliwo
mogą wydzielać dwutlenek węgla lub dwutlenek azotu. Oddawaj swoje urządzenia
do serwisu zgodnie z zaleceniami producenta, aby zmniejszyć potencjalne
zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach. Może być również konieczne
zmodernizowanie filtrów pieca. Obecnie istnieją bardziej zaawansowane filtry
zdolne do wychwytywania większej ilości cząstek stałych. |
Regularnie czyść
klimatyzator — Klimatyzator może zawierać niebezpieczne bakterie. Kilkakrotnie ogniskami
choroby legionistów były skażone klimatyzatory. Większość ludzi nie jest
świadomych, że zaniedbany klimatyzator może być szkodliwy i pogarszać
zdrowie. Nawet jeśli sprężarka znajduje się na zewnątrz domu, często na
strychu lub w piwnicy dochodzi do kondensacji. |
Rozważ
rekuperację ciepła (HRV) — Ponieważ większość nowszych domów jest bardziej
szczelna, a przez to bardziej energooszczędna, wymiana powietrza z powietrzem
zewnętrznym jest trudniejsza. Niektórzy instalują systemy HRV, aby zapobiec
kondensacji i rozwojowi pleśni oraz poprawić jakość powietrza w
pomieszczeniach. |
W wilgotnych miejscach używaj osuszacza — Pleśń rośnie w wilgotnym i ciepłym
środowisku. Użyj osuszacza i klimatyzatora, aby utrzymać wilgotność w
pomieszczeniu poniżej 50%. Pamiętaj o regularnym czyszczeniu obu urządzeń. |
Nigdy nie pal w pomieszczeniach — Poproś osoby palące, aby wyszły na
zewnątrz. Bierne palenie papierosów, fajek i cygar powoduje ekspozycję na
ponad 200 znanych rakotwórczych substancji chemicznych, zagrażających
zdrowiu. To samo dotyczy e-papierosów i urządzeń do wapowania. |
Zbadaj dom pod kątem zanieczyszczenia
radonem — Radon to bezbarwny, bezwonny gaz, który został powiązany z rakiem płuc.
Może zostać uwięziony pod domem podczas budowy i z czasem przedostać się do
systemu powietrznego. Zestawy do wykrywania radonu to szybki i tani sposób na
ustalenie, czy radon stanowi problem w Twoim domu. |
Zainwestuj
w odkurzacz z filtrem HEPA — Standardowe odkurzacze workowe lub bezworkowe w dużym
stopniu przyczyniają się do złej jakości powietrza w pomieszczeniach. Zwykły
odkurzacz ma zwykle tolerancję około 20 mikronów. Chociaż jest to mały
rozmiar, o wiele więcej mikroskopijnych cząstek przepływa przez odkurzacz niż
w rzeczywistości jest on w stanie zebrać. |
Unikaj przechowywania środków chemicznych w
pomieszczeniach — Unikaj przechowywania w domu farb, klejów, rozpuszczalników i innych
żrących substancji chemicznych. Jeśli musisz je mieć, trzymaj je
w wolnostojącym garażu lub szopie. |
Używaj nietoksycznych naczyń — Unikaj używania naczyń z powłoką
zapobiegającą przywieraniu, ponieważ te garnki i patelnie mogą uwalniać
toksyny do powietrza po podgrzaniu. |
Źródła i odniesienia
- 1 World Health Organization, September 2016
- 2 Our World in Data November 25, 2021
- 3 World Health Organization March 2016
- 4 J Expo Anal Environ Epidemiol. 2001 May-Jun;11(3):231-52
- 5, 7 EPA, Introduction to Indoor Air Quality
- 6 EPA, Why Indoor Air Quality Is Important to Schools
- 8 Spare the Air: Health Effects of Air Pollution
- 9 Harvard T.H. Chan School of Public Health, April 17, 2012
- 10 American Lung Association, Health Effects of Ozone and Particle Pollution
- 11 Cancer May 8, 2017, DOI: 10.1002/cncr.30709
- 12 Environ Pollut. 2020 Jul; 262: 114263
- 13 Time May 31, 2016
- 14 Environmental Science & Technology 2012; 46(8): 4291-4296
- 15 Environmental Health Perspectives 2011; 119:682-687
- 16 BBC News April 26, 2016
- 17 EPA, Volatile Organic Compounds' Impact on Indoor Air Quality
- 18 Newsweek June 2, 2016
- 19 NSF International, Shower Filtration Systems
- 20 Live Science July 29, 2013
- 21 Huffington Post July 29, 2015
- 22 Newsweek September 11, 2017
- 23 American Lung Association, Cleaning Supplies and Household Chemicals
- 24 National Post November 28, 2015
- 25 Particle Counting, Does Carbon Really Work?