W SKRÓCIE

  • Jajka z nienaruszoną skorupką są dobrym sposobem na uzupełnienie poziomu wapnia, ponieważ stanowi on 95 procent całkowitego składu skorupek jaj
  • Zapis na kartonie z jajkami może nie być wystarczająco jasny, abyś mógł się w łatwy sposób domyślić, przez jak długi czas zakupione jajka będą nadawać się do spożycia. Zatem warto nauczyć się samodzielnie sprawdzać ich świeżość w domu
  • Istnieją dwa sposoby ustalania świeżości jajek. Obejmują tzw. “prześwietlanie”, czyli metodę polegającą na umieszczeniu jajka pod światło (często stosowaną przez producentów jajek) oraz "test pływalności" – łatwy sposób, z którego można korzystać w domu

Według dr. Mercoli

Data zapisana na opakowaniach żywności kupowanej w sklepie często odnosi się do daty przydatności do spożycia lub daty określającej do kiedy towar może być wystawiony na półce sklepowej. Natomiast jeśli chodzi o jajka, prawdopodobnie często wyrzucasz jeszcze dobre jajka myśląc, że są już zepsute.

Przy odrobinie doświadczenia możesz nauczyć się prawidłowo określać świeżość żywności – takiej jak mięso, warzywa i zioła – za pomocą wzroku i węchu.

Jednak z jajkami jest to trochę trudniejsze. Data umieszczona na kartonie z jajkami jest często taktyką sprzedażową wykorzystywaną przez producentów żywności, którzy chcą abyś kupował je częściej. Wiedza o tym, jak samodzielnie określić świeżość jajek w domu, pomoże Ci oszczędzić sporo pieniędzy.

W ramach wyjaśnienia, data na kartonie z jajkami najczęściej wskazuje, kiedy jajka zostały złożone. Możesz być zaskoczony tym, że jajka, które według danych zawartych na kartonie można uznać za "zepsute", często nadal nadają się do jedzenia.

Oceń świeżość jajek na podstawie testu pływalności

Test pływalności na świeżość jaj jest bardzo prosty: wystarczy umieścić surowe jajka w misce z zimną wodą i obserwować, co się dzieje. Oto, możliwe wyniki:

  • Gdy jajka opadają prosto na dno i leżą płasko na bokach, są bardzo świeże i doskonale nadają się do smażenia lub na jajecznicę, ale nie są zbyt dobre do gotowania na twardo.
  • Jaja, które „stoją” na jednym końcu lub "przechylają" się na jedną stronę na dnie miski, mają kilka tygodni, ale nadal nadają się do zjedzenia, przede wszystkim do gotowania na twardo.
  • Jajka, które unoszą się na wodzie, nie są świeże i nie powinny być spożywane ani na twardo, ani w żaden inny sposób.

Według Food Hacks: "Jeśli chcesz mieć wyobrażenie o tym, jak stare jest jajko, spójrz na datę "pakowania" nadrukowaną na kartonie, która ma format daty juliańskiej i znajduje się przed datą określającą do kiedy towar może być wystawiony na półce sklepowej. Daty juliańskie zawierają się w zakresie od 1 do 365 dni. Jest to dobry wskaźnik, ponieważ większość firm pakuje jajka tuż po ich złożeniu."

Sprawdzanie świeżości jajek na podstawie testu pływalności jest skuteczne, ponieważ skorupki jaj są porowate, co oznacza, że przedostaje się przez nie trochę powietrza. Zatem świeże jaja, które zawierają mniej powietrza, opadają na dno miski. Jednak ta metoda pozwala dowiedzieć się znacznie więcej.

Cooking America wyjaśnia: "Jajka, które przechylają się tak, że szerszy koniec jest w górze, są starsze. Natomiast jajka, które pływają na powierzchni są zepsute. Przechylenie jest spowodowane przez kieszenie powietrzne znajdujące się w jajkach, które zwiększają swoją wielkość w miarę upływu czasu, ponieważ zawarty w nich płyn wyparowuje, a tlen i gazy wnikają przez porowatą skorupę."

Inne sposoby na sprawdzenie świeżości jajek

Podczas gdy niektórzy twierdzą, że trzymanie surowego jajka przy uchu i potrząsanie nim ujawni, czy jest ono świeże (chlupotanie może oznaczać, że jajko jest zepsute) – to niezbyt wiarygodna metoda. Wielu producentów jaj zaleca technikę “prześwietlania” jaj, którą wyjaśnia University of Illinois Extension Incubation and Embriology:

"Jajka są prześwietlane, aby określić stan komórek powietrznych, żółtka i białka. Prześwietlanie wykrywa nieprawidłowości, plamy krwi lub mięsa i umożliwia obserwację rozwoju drobnoustrojów. Metoda polega na umieszczeniu jajka pod światło w zaciemnionym pokoju. Światło przenika przez jajko, co pozwala obserwować jego wnętrze."

Podsumowując, prześwietlanie jaj polega po prostu na umieszczeniu jajka pod jasnym światłem – latarka nadaje się do tego idealnie – co pozwala obserwować jego zawartość. W ten sposób można wykryć zepsute jajka, które wymagają natychmiastowego usunięcia, aby zapobiec zanieczyszczeniu innych jaj. Osoby pracujące w wylęgarniach jaj korzystają z tej metody, aby zapewnić prawidłowy rozwój zarodka przed wykluciem pisklęcia.

Świeże jajka zawierają niewielką ilość powietrza i mają ledwo widoczne żółtko. Starsze, ale nadal dobre jajka mają większą przestrzeń powietrzną i nieco ciemniejsze żółtko. Nie jest dobrze, gdy żółtko jest ciemne i niejednolite, z niewielkimi prążkami w całym jajku. W zepsutych jajach żółtko miesza się z białkiem i nie zachowuje okrągłego kształtu.

Kolejny prosty system prześwietlania jaj, opisany przez firmę 104 Homestead, wymaga kosza na śmieci w jednolitym kolorze z jasnym światłem w środku. U góry należy umieścić kawałek kartonu z wyciętym w środku otworem (mniejszym niż jajko). Kiedy jajko zostaje umieszczone nad otworem i światłem, staje się nieco przezroczyste, dzięki czemu można zobaczyć co jest w środku.

Test z talerzem i zapach

Niektóre delikatne jajka mogą lekko pękać. Możesz nie wiedzieć jak dawno to się zdarzyło i czy jajko jest już zepsute. Jednym ze sposobów oceny jest rozbicie jajka z (lekko) pękniętą skorupką i umieszczenie go na talerzu. Świeże jaja mają zaokrąglone, żółte żółtko, a białko pozostaje twarde i dość zwarte, dzięki czemu nie rozlewa się na talerzu.

Starsze jaja mają bardziej płaskie żółtko, a białko jest nieco bardziej płynne, więc rozlewa się na talerzu. Starsze jajka są lepsze do gotowania na twardo, ponieważ skorupka i błona są łatwiejsze do usunięcia.

Jeśli nie możesz określić świeżości jajka patrząc na nie, pomocny może okazać się jego zapach. Zepsute jajka mają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, który pozwala na ich natychmiastową identyfikację.

Co sprawia, że jajka różnią się kolorem?

Co sprawia, że niektóre jaja są brązowe, inne białe, a nawet zielonkawe? Różnica między brązowymi i białymi jajkami, jak wyjaśnia wideo, zależy po prostu od koloru kury, która je złożyła. Białe jaja są na ogół składane przez białe kury. Brązowe jaja pochodzą najczęściej od czerwonych i brązowych kur lub ptactwa o ciemnym kolorze.

Oto kolejny mało znany fakt: spójrz na płatki uszu u kur. To również pomaga określić kolor składanych przez nie jaj. Białe płatki uszu u kury zazwyczaj wskazują na białe jaja; czerwone płatki uszu przeważnie oznaczają, że kura znosi brązowe jaja. Jednak nie wszystkie brązowe kury znoszą brązowe jaja.

Według informacji zawartych na stronie Michigan State University Extension, wszystkie jaja na początku są białe. Jajka o innym kolorze (na zewnątrz) stają się takie podczas ich około 26-godzinnej podróży przez jajowód kury, w trakcie której osadzają się na nich pigmenty. Całkowite uformowanie skorupki zajmuje około 20 godzin.

Jaja kur rasy ameraucana zawierają pigment z grupy cyjanin, który jest na nich osadzany podczas podróży przez jajowód. Pigment przenika przez skorupkę jaja, co powoduje niebieskie zabarwienie jajka. Natomiast na brązowych jajach osadza się pigment protoporfiryna. Dzieje się to już po uformowaniu skorupy, więc tylko powierzchnia jaja jest zabarwiona na brązowo. W przypadku kurcząt rasy Olive Egger, brązowy pigment pokrywa niebieską skorupkę, co daje zielone jajo.

Ponadto kury znoszące brązowe jaja są często większe niż białe kury składające białe jajka. Kury o ciemnych dziobach często wytwarzają większe jaja tylko dlatego, że więcej jedzą, zwłaszcza w porównaniu z kurami o dowolnym kolorze pochodzącymi z hodowli przemysłowych CAFO.

Wiele osób, które prowadzą ekologiczną hodowlę kur, wybiera kurczęta o ciemnym upierzeniu do swoich przydomowych stad, ponieważ odzwierciedlają one "dziedzictwo" lub "potomstwo", które mogli wytworzyć nasi przodkowie. Karmione są także tym, czego brakuje kurczętom z hodowli przemysłowych CAFO: naturalną karmą złożoną z zielonych roślin, nasion, owadów i robaków.

Jakie czynniki wpływają na wartość odżywczą jajka?

Zwykle to nie kolor kury decyduje o tym, czy pochodzące od niej jajka będą odżywcze, ale sposób hodowli. Mogłeś zauważyć, że im tańsze jest jajko, tym bardziej anemiczny wygląd żółtka i cieńsza skorupka.

Nie jest zaskakującym fakt, że jaja kur hodowanych na wolnym wybiegu mają znacznie ciemniejsze żółtka oraz bogatszy i lepszy smak. Zwykle najtańsze jaja są białe, ponieważ żywienie białych kur w hodowlach przemysłowych CAFO jest tańsze. W takich hodowlach:

  • często panują niehigieniczne warunki;
  • boksy są najczęściej przepełnione;
  • Kury są zwykle karmione genetycznie zmodyfikowaną (GE) kukurydzą i soją. Karma dla kurcząt może również zawierać części zwierzęce i elementy takie jak pióra;
  • Kury są rutynowo karmione antybiotykami, co ma zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.

Niestety, etykietowanie opakowań niewiele pomaga konsumentom w kupowaniu najbardziej pożywnych jaj. Firmy mogą używać zwrotów takich jak "hodowane na pastwisku", "z wolnego wybiegu" i "chów bezklatkowy", ale należy pamiętać, że obecne przepisy dopuszczają te terminy, nawet jeśli kurczaki nigdy nie ujrzały światła dziennego ani nie postawiły kroku na pastwisku.

Jeśli znajdziesz lokalny sklep oferujący wysokiej jakości, ekologiczne jaja, to warto je kupić, nawet jeśli musisz zapłacić trochę więcej lub pojechać po nie dalej.

Zapewnią Ci więcej wartości odżywczych i unikniesz działań niepożądanych substancji, które zwykle są stosowane w hodowlach przemysłowych CAFO w celu zwiększenia produkcji. Podczas gdy stosowanie hormonów wzrostu jest zakazane w przypadku hodowli kur w USA, liczba specjalnie opracowanych pasz i farmaceutyków szybko rośnie.

Czy spożywanie jajek jest zdrowe?

Wciąż można spotkać lekarzy, którzy zalecają unikanie jedzenia jaj twierdząc, że zawierają niebezpieczny cholesterol, który może zwiększać ryzyko chorób serca. Opierają się na błędnym założeniu, że tłuszcz jest szkodliwy dla zdrowia. Jednak to zależy od rodzaju tłuszczu.

Zdrowy tłuszcz zawarty w jajkach (a także w oliwie z oliwek i oleju kokosowym, migdałach i awokado) jest niezbędny dla zdrowia. Ponadto w jajkach znajdują się wartościowe składniki odżywcze, takie jak lecytyna, kwas foliowy i witaminy A, D, B2, B6, B12 i K, które są ważnymi i silnymi przeciwutleniaczami.

Jajka są smaczne i zdrowe, dlatego warto włączyć je do diety. Badania pokazują, że jajka nie przyczyniają się do wysokiego poziomu cholesterolu. Jest wręcz przeciwnie, gdyż pomagają utrzymać jego prawidłowy poziom.

Osoby, które nie zrozumiały, że białka i towarzyszące im żółtka powinny być jedzone razem, skupiły się na jedzeniu białka tylko dlatego, że żółtka (rzekomo) mogą podnosić poziom cholesterolu lub wyłącznie na spożywaniu żółtka tylko dlatego, że białka (rzekomo) oferują znikomą wartość odżywczą.

Liczne i nowe sposoby wykorzystania skorupek jaj

Skorupka jajka może przynieść cenne korzyści dla zdrowia. The Secret Yumiverse wymienia szereg świetnych pomysłów, od proszkowania upieczonych i wolnych od bakterii skorupek jajek za pomocą maszynki po dodawanie proszku ze skorupek do żywności w celu zwiększenia spożycia wapnia. Oto niektóre z możliwych zastosowań:

  • W celu wykonania rozjaśniającej maseczki na twarz, zmieszaj łyżeczkę proszku ze skorupek z białkiem jajka. Połóż maseczkę na twarzy, pozwalając jej wyschnąć, a następnie delikatnie ją zdejmij.
  • W celu zmniejszenia goryczy kwaśnej kawy, dodaj pół łyżeczki wypieczonych i sproszkowanych skorupek jajek do kawy (przed jej zaparzeniem).
  • Dodaj łyżeczkę sproszkowanych skorupek jaj do karmy dla młodych psów w celu zwiększenia ilości wapnia.
  • Niezbyt drobno zmiażdżone skorupki mogą być używane do czyszczenia czajnika. W tym celu, do czajnika należy dodać 1 – 2 łyżki stołowe skorupek, odrobinę płynu do mycia naczyń i gorącą wodę i pozostawić je na noc. Następnego ranka energicznie potrząsaj czajnikiem, a następnie dobrze go wypłucz. Ta metoda pomaga również rozluźnić wapno.