W SKRÓCIE
- Szum w uszach to dźwięk, który słychać w jednym lub obu uszach, wyzwalany w układzie słuchowym; jest to objaw nieprawidłowości lub urazu, a nie konkretna choroba.
- Szum w uszach jest jednym z długotrwałych objawów COVID i szczepienia przeciwko COVID. Jak ten objaw jest wyzwalany, wciąż jest przedmiotem badań; wirus może infekować komórki ucha wewnętrznego, a białko szczytowe może zakłócać dopływ krwi do wrażliwych struktur odpowiedzialnych za słyszenie.
- W jednym badaniu stwierdzono, że 53% osób z łagodnym lub umiarkowanym przebiegiem COVID miało niedosłuch odbiorczy, który był obecny u wszystkich pacjentów przyjmujących remdesiwir. Inne długotrwałe objawy COVID obejmują zmęczenie, problemy z pamięcią, depresję lub lęk, zmiany nastroju i ból stawów.
- Jedną z kluczowych strategii zapobiegania zakażeniom i leczenia objawów długotrwałych jest ochrona i wspieranie mikrobiomu jelitowego. Lekarze zalecają też holistyczne wsparcie, odpoczynek i stopniowy wzrost aktywności.
Według dr. Mercoli
Od początku 2020 roku nie wszyscy ludzie, którzy zachorowali na COVID-19, całkowicie wyzdrowieli. Niektórzy doświadczali objawów przez kilka tygodni lub miesięcy po zakończeniu infekcji. Objawy te nazwano przewlekłym COVID, długotrwałymi objawami COVID lub zespołem „long COVID, a także zespołem po ostrym zakażeniu SARS-CoV-2 (PASC).
Jednym z objawów jest szum w uszach lub ciągłe dzwonienie w uszach. Lekarze zauważyli również, że konstelacja długotrwałych objawów COVID jest uderzająco podobna do mialgicznego zapalenia mózgu i rdzenia, znanego również jako zespół przewlekłego zmęczenia lub ME/CFS. Lekarze z Columbia University zapytali, czy te dwa stany mogą być ze sobą blisko powiązane, czy też takie same.
Mady Hornig, psychiatra z Columbia Mailman School of Public Health, przyczyniła się do przeprowadzenia ważnych badań dotyczących ME/CFS, które pomogły ustalić, że ten stan jest chorobą biologiczną. W wywiadzie stwierdziła, że następne kilka lat może przynieść bezprecedensową falę chorób podobnych do ME/CFS.
Co to jest szum w uszach?
Szum w uszach nie jest konkretną chorobą, ale objawem nieprawidłowości lub urazu narządu słuchu. Układ słuchowy zaczyna się od ucha zewnętrznego, a kończy nerwem słuchowym prowadzącym do mózgu. Pomiędzy nimi znajduje się wiele małych struktur, które przenoszą wibracje powietrza, które mózg interpretuje jako określone dźwięki.
Ludzie z szumami usznymi opisują to jako dzwonienie w uszach. Jednak inni również mogą słyszeć klikanie, syczenie lub brzęczenie. Szum w uszach mogą wywoływać niektóre choroby lub fizyczna przeszkoda blokująca przewód słuchowy, taka jak woskowina.
Do chorób wywołujących szum w uszach należą infekcje ucha i zatok, choroby sercowo-naczyniowe, guzy mózgu, zmiany hormonalne u kobiet i nieprawidłowości tarczycy. Czasami jest to pierwsza oznaka utraty słuchu lub może być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków.
Według Cleveland Clinic, szum w uszach nie jest w pełni zrozumiały. Audiolog Sarah Sydlowski porównuje ten stan do fantomowego bólu kończyn, który wydaje się pochodzić z części ciała, której już nie ma, takiej jak noga lub ręka. Według dr Sydlowski:
„Zazwyczaj szum w uszach jest wynikiem jakiegoś uszkodzenia ucha wewnętrznego (ślimaka). Kiedy tak się dzieje, ślimak nie przestaje działać. Nadal próbuje działać, dzięki czemu dana osoba może słyszeć określone dźwięki. Kiedy ucho wewnętrzne nie działa prawidłowo, zaczyna wydawać dźwięki, które zastępują to, co powinieneś słyszeć w sposób naturalny. To dźwięk fantomowy”.
Ten obszar układu słuchowego jest silnie unaczyniony maleńkimi tętnicami, które dostarczają ślimakowi i innym komórkom czuciowym pożywienie i tlen. Przerwa w dopływie krwi może uszkodzić te struktury, przez co choroby układu krążenia i cukrzyca mogą mieć istotny wpływ na słuch.
W tym momencie naukowcy nadal badają, w jaki sposób COVID-19 może wpływać na układ słuchowy. Niektórzy wysunęli hipotezę, że zapalenie nerwów może być przyczyną szumów usznych po szczepieniu przeciwko COVID-19. Wiadomo również, że białko szczytowe koronawirusa może powodować uszkodzenie śródbłonka. Może to następnie wpłynąć na dopływ krwi do układu słuchowego.
Długotrwałe objawy COVID i powikłania po szczepieniu
W systematycznym przeglądzie literatury ze stycznia 2021 r. oceniono wpływ COVID-19 na układ słuchowy. W badaniu przeanalizowano 28 opisów przypadków, w tym serii przypadków, oraz 28 badań przekrojowych, które obejmowały doniesienia o ubytku słuchu, szumach usznych i zawrotach głowy.
Naukowcy zebrali dane szacunkowe dotyczące częstości występowania tych stanów na podstawie przypomnienia sobie objawów przez pacjenta. Odkryli, że w grupie pacjentów z COVID-19, 7,6% zgłosiło utratę słuchu, 14,8% zgłosiło szumy uszne, a 7,2% zgłosiło zawroty głowy pochodzenia rotacyjnego.
W październiku 2021 r. naukowcy ze Stanford Medicine opublikowali badanie w Communications Medicine, które powiązało zakażenie SARS-CoV-2 z zaburzeniami słuchu i równowagi. Dr Konstantina Stanković, otolaryngolog i badacz ucha wewnętrznego, przeprowadziła badanie po tym, jak wielu jej pacjentów leczonych w klinice w Massachusetts skarżyło się na szumy uszne, zawroty głowy i utratę słuchu.
Naukowcy wykorzystali model komórkowy ludzkich i mysich komórek ucha wewnętrznego. Znaleźli mechanistyczne wyjaśnienie dysfunkcji komórek, które umożliwiły wniknięcie wirusa, w szczególności infekującego ludzkie komórki ucha wewnętrznego. Uważają, że ich odkrycia mogą wskazywać na podstawową ścieżkę, którą wirus wykorzystuje do wpływania na słuch i równowagę. Dr Stankovic skomentowała wyniki w komunikacie prasowym:
„Nasze badanie wykazało dowody na to, że wirus SARS-CoV-2, który powoduje COVID-19, może bezpośrednio infekować komórki ucha wewnętrznego. W szczytowym momencie pandemii, kiedy pacjenci mieli więcej zagrażających życiu powikłań, nie zwracano zbytniej uwagi na osłabienie słuchu czy zawroty głowy. Łatwo było odrzucić te objawy jako zwykły zbieg okoliczności, a rutynowe testy na SARS-CoV-2 nie były jeszcze dostępne”.
W innym badaniu opublikowanym w grudniu 2021 r. w Indian Journal of Otolaryngology and Head & Neck Surgery oceniono słuch u 100 osób, które miały COVID-19 o łagodnym lub umiarkowanym przebiegu. W tej grupie 22 osoby otrzymały remdesivir w leczeniu COVID-19.
Naukowcy odkryli, że 31 ze 100 uczestników miało objawy uszne, z których najczęstszym był szum w uszach, a zaraz po nim obserwowano początek utraty słuchu. U 53 pacjentów stwierdzono niedosłuch odbiorczy na podstawie wyników audiometrii tonalnej. Ubytek słuchu był obecny u wszystkich pacjentów, którzy otrzymali remdesivir.
Są to wstępne wyniki. Naukowcy planują obserwować tych pacjentów w regularnych odstępach trzech i sześciu miesięcy w celu ponownej oceny stanu zdrowia. Należy zauważyć, że odsetek pacjentów z szumami usznymi jest podobny do tego, który stwierdzono w innych badaniach. Pacjenci ci byli również oceniani pod kątem utraty słuchu w zakresie wysokich częstotliwości – objawu, który nie był konsekwentnie omawiany w innych badaniach.
Szukając szumu w uszach w systemie zgłaszania zdarzeń niepożądanych związanych ze szczepionką (VAERS) z punktem odcięcia 28 stycznia 2022 r., system pokazuje 18 349 zgłoszeń po szczepieniu na COVID-19. Do tej pory złożono 1 088 558 zgłoszeń, co oznacza, że zgłoszona częstość występowania szumów usznych po szczepieniu wyniosła 1,8%, czyli mniej niż po infekcji SARS-CoV-2.
Strategie leczenia szumów usznych
Ważne jest, aby nie przeoczyć żadnego nowego dzwonienia lub brzęczenia w uszach, które trwa dłużej niż jeden dzień. Wczesne rozpoczęcie leczenia może pomóc w zmniejszeniu skutków, a laryngolog może wykluczyć inne problemy, które mogły wystąpić przypadkowo w tym samym czasie. Audiolog przeprowadzi również kontrolę słuchu, aby wykluczyć utratę słuchu.
Szum w uszach po COVID może ustąpić w ciągu kilku miesięcy, ale istnieją strategie, które może zalecić laryngolog, aby pomóc złagodzić objawy. Jeśli szum w uszach jest objawem utraty słuchu, pomocne mogą być aparaty słuchowe. Audiolog może zasugerować aparat z białym szumem, który pomoże wytworzyć szum w tle, dzięki czemu objawy szumu w uszach będą mniej zauważalne.
Terapia poznawczo-behawioralna pomaga w nauce strategii radzenia sobie z tym objawem i technik relaksacyjnych, które mogą zmniejszyć stres wyzwalający szum w uszach. Można również znaleźć ulgę w terapii przekwalifikowującej szum w uszach. Jest to czasami nazywane terapią przyzwyczajenia słuchowego i składa się z dwóch metod.
Pierwszą jest zastosowanie generatora dźwięku o niskim poziomie, który jest dostarczany przez aparat słuchowy. Może to pomóc w znieczuleniu pacjentów, którzy są wrażliwi na dźwięki i przekwalifikować mózg w celu zmniejszenia hałasu wynikającego z szumów usznych. Po drugie, pacjenci poddawani są poradom dyrektywnym, które pomagają radzić sobie ze stresem i które są wykorzystywane do przekwalifikowania mózgu w połączeniu z generatorem dźwięku.
Muzykoterapia to kolejna forma leczenia szumów usznych, która może pomóc obniżyć negatywne reakcje pacjenta i jednocześnie stymulować korę słuchową. Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco stosuje również protokół odczulania akustycznego neuromicznego. Obejmuje to doradztwo oraz procesor podłączony do słuchawek, które dostarczają zindywidualizowaną muzykę do danej osoby z ubytkiem słuchu.
American Tinnitus Association podkreśla, że są to zabiegi, a nie lekarstwa, ponieważ nie mogą naprawić przyczyny ani wyeliminować sygnału do mózgu. Należy pamiętać, że do każdego przypadku szumu w uszach należy podchodzić indywidualnie, ponieważ nie ma dwóch takich samych przypadków.
Inne długotrwałe objawy COVID
Szum w uszach jest jednym z wielu powszechnych długotrwałych objawów COVID, które mogą utrzymywać się przez cztery lub więcej tygodni po zdiagnozowaniu COVID-19. W wywiadzie z kardiologiem dr Peterem McCullough przeprowadzonym w październiku 2021 r., omówiono długotrwałe objawy COVID, które doktor obserwował w swojej praktyce. Według dr McCullough, 50% osób chorych na COVID będzie miało długotrwałe objawy:
„Tak więc, im ktoś jest bardziej chory i im dłużej trwa COVID, tym bardziej prawdopodobne jest, że będzie miał długotrwałe objawy COVID. Dlatego zalecamy wczesne leczenie. Skraca się czas trwania objawów i zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia długotrwałych objawów COVID”.
Według dr. McCullough artykuł przedstawiony przez patologa, dr Bruce'a Pattersona na Międzynarodowym Szczycie COVID w Rzymie, w dniach 12-14 września 2021 r., wykazał, że u „osób, które przeszły COVID o ciężkim przebiegu, nawet 15 miesięcy po zakażeniu można uzyskać segment s1 białka szczytowego z ludzkich monocytów”. Dodał:
„Oznacza to, że organizm został zakażony wirusem w dużym stopniu i po infekcji próbuje oczyścić tkanki z białka szczytowego, które jest obecne w komórkach nawet 15 miesięcy po zakażeniu. Nic dziwnego, że ludzie mają długoterminowe objawy COVID”.
Objawy te są wynikiem uszkodzenia następujących układów organizmu:
1. Płuca;
2. Układ immunologiczny/odporność;
3. Mitochondria/system energetyczny;
4. Serce;
5. Centralny/Obwodowy Układ Nerwowy
Od lipca 2021 r. osoby z długotrwałymi objawami COVID mogą kwalifikować się na podstawie amerykańskiej ustawy jako osoby o II lub III stopniu niepełnosprawności; dotyczy to władz stanowych i lokalnych oraz lokali publicznych.
Jeśli objawy w znacznym stopniu ograniczają jedną lub więcej głównych czynności życiowych, może również zostać określona niepełnosprawność na podstawie sekcji 504 i sekcji 1557, które chronią przed dyskryminacją i zapewniają dodatkowe zasoby. Długoterminowe objawy, które utrzymują się przez co najmniej cztery tygodnie po rozpoznaniu COVID-19 obejmują:
Zmęczenie |
Kaszel |
Ból stawów |
Ból w klatce piersiowej |
Zawroty głowy w pozycji stojącej |
Zmiany nastroju Depresja lub lęk |
Utrata zapachu lub smaku |
Szybkie bicie serca |
Zmiana zapachu lub smaku |
Uczucie kłucia |
Problemy ze snem |
Zawroty głowy w pozycji stojącej |
Ból mięśni lub ból głowy |
Duszność lub trudności w oddychaniu |
Problemy z pamięcią, koncentracją lub snem |
Pogorszenie objawów po aktywności fizycznej lub
umysłowej |
Zmiany w cyklach miesiączkowych |
Strategie łagodzenia długotrwałych objawów COVID
Jedną z kluczowych strategii zapobiegania zakażeniom i leczenia objawów długotrwałych jest ochrona i wspieranie mikrobiomu jelitowego. Zgodnie z artykułem opublikowanym 11 sierpnia 2020 r. w BMJ, wielu pacjentów z długotrwałymi objawami COVID powraca do zdrowia spontanicznie dzięki „holistycznemu wsparciu, odpowiedniemu odpoczynkowi, leczeniu objawowemu i stopniowemu wzrostowi aktywności”. Aby wesprzeć szybszy powrót do zdrowia, autorzy artykułu zasugerowali:
„… pacjenci powinni być leczeni pragmatycznie i objawowo, z naciskiem na całościowe wsparcie, unikając jednocześnie nadmiernych badań. Na przykład, gorączkę można leczyć objawowo paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Monitorowanie stanu funkcjonalnego u pacjentów po ostrym COVID-19 nie jest jeszcze jednoznacznie określone. Skala stanu funkcjonalnego po COVID-19 została opracowana pragmatycznie, ale nie została formalnie potwierdzona…
Skierowanie na specjalistyczną rehabilitację nie wydaje się być potrzebne w przypadku większości pacjentów, którzy mogą spodziewać się stopniowej, choć czasami przedłużającej się, poprawy zdrowia, poziomu energii i zmniejszenia duszności, wspomaganych przez ostrożną stymulację, ustalanie priorytetów i skromne wyznaczanie celów.
Z naszego doświadczenia wynika, że większość pacjentów, ale nie wszyscy, którzy nie zostali przyjęci do szpitala, wraca do zdrowia po czterech do sześciu tygodniach lekkich ćwiczeń aerobowych (takich jak chodzenie lub pilates), których intensywność stopniowo zwiększa się w miarę wzrostu tolerancji na wysiłek. Osoby powracające do pracy mogą potrzebować wsparcia, aby wynegocjować stopniowy powrót”.
Szwedzkie badanie wykazało, że przyjmowanie probiotyków przez 14 dni może pomóc złagodzić niektóre długotrwałe objawy COVID, a mianowicie ból mięśni i mgłę mózgową. Polecam również optymalizację mikrobiomu jelitowego poprzez unikanie przetworzonych olejów roślinnych, przetworzonej żywności i produktów pochodzenia zwierzęcego oraz mięsa z hodowli konwencjonalnych.
Rozważ zwiększenie spożycia błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego, które są niezbędnymi składnikami odżywczymi dla pożytecznych bakterii i spożywaj dużo tradycyjnie fermentowanej żywności, takiej jak sfermentowane ekologiczne produkty mleczne, kiszone warzywa i natto.
Źródła i odniesienia
- Johns Hopkins Medicine, COVID Long Haulers
- Columbia Mailman School of Public Health, August 6th, 2021
- University of Texas Health, Auditory System Structure and Function
- National Institute On Deafness and Other Communication Disorders, Tinnitus
- Cleveland Clinic, May 24, 2021
- Circulation Research, 2021; 128
- International Journal of Audiology, 2021; 60(12)
- Communications Medicine, 2021; 1(44)
- Stanford Medicine SCOPE December 1, 2021
- Indian Journal Of Otolaryngology And Head & Neck Surgery, 2021; 73(4)
- Open VAERS, COVID reports, Searched Data January 28, 2022 symptom=Tinnitus
- National Institute on Deafness and Other Communication Disorders, Tinnitus, Section 7
- University of California San Francisco Health, Tinnitus Treatments
- American Tinnitus Association, Treatment Options
- YouTube October 25, 2021
- YouTube October 25, 2021, 5:43
- YouTube October 25, 2021, 6:15
- YouTube October 25, 2021, 6:04
- Health and Human Services, July 26, 2021
- Mayo Clinic, COVID-19 Long Term Effects
- Centers for Disease Control and Prevention, September 16, 2021
- The BMJ, 2020;370
- Medicines, 2021; 8(9)