W SKRÓCIE

  • Podczas pandemii zaobserwowano 26,5% wzrost częstości rozpoznawiania zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i dorosłych; dodatkowo 22% dorosłych i 17% dzieci rozpoczęło przyjmowanie leków na ADHD.
  • Rosnący popyt na Adderall - lek stosowany w leczeniu ADHD - doprowadził do braków w aptekach. FDA i DEA ograniczają produkcję leków na podstawie danych historycznych, co doprowadziło do niedoborów wynikających z popytu, a nie z zakłóceń w dostawach.
  • Podczas lockdownu zmiany wzorców żywieniowych obejmowały zwiększenie częstotliwości przekąsek, preferencje dla żywności słodkiej i wysokoprzetworzonej oraz wzrost spożycia alkoholu. Jednak podstawową zasadą dietetyczną zmniejszającą objawy ADHD jest powstrzymanie skoków glukozy.
  • Randomizowane, podwójnie zaślepione badanie wykazało, że szafran może złagodzić objawy ADHD. Raporty z mediów społecznościowych sugerują, że tzw. „brązowy szum” może pomóc poprawić koncentrację i produktywność. Praktyka powinna być połączona z nawykami bezpiecznego słuchania, aby zmniejszyć ryzyko utraty słuchu.
  • Aktywność fizyczna może poprawić funkcje poznawcze i kontrolę wykonawczą. Modyfikacje diety mogą łagodzić objawy, takie jak unikanie produktów bogatych w cukier i rafinowane węglowodany, promowanie zdrowego mikrobiomu jelitowego oraz unikanie dodatków do żywności i składników modyfikowanych genetycznie.

Według dr. Mercoli

W październiku 2022 roku FDA ogłosiła, że z powodu „ciągłych okresowych opóźnień w produkcji” w całym kraju brakuje Adderallu - leku stosowanego w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i narkolepsji. Lek zawiera amfetaminę i dekstroamfetaminę, które są stymulantami ośrodkowego układu nerwowego.

Wiadomo, że Adderall powoduje poważne działania niepożądane, w tym objawy psychozy, drgawki, skurcze mięśni i problemy sercowo-naczyniowe, takie jak ból w klatce piersiowej, utrata krążenia w palcach rąk i nóg lub powstawanie ran niewiadomego pochodzenia. Naukowcy uważają, że pomaga zmniejszyć impulsywność i poprawić koncentrację typową dla ADHD poprzez zwiększenie poziomu noradrenaliny i dopaminy w mózgu.

Lek jest przepisywany osobom dorosłym i dzieciom z rozpoznaniem ADHD, ale należy pamiętać, że stymulacja ośrodkowego układu nerwowego ma taki sam efekt nawet u osób, które nie mają ADHD. Adderall jest lekiem na receptę, ale zgodnie z badaniem National Drug Use and Health Survey z 2016 r. prawie dwie trzecie młodych osób dorosłych dostało go nielegalnie od swoich przyjaciół lub współlokatorów.

Dla wielu osób celem nielegalnego używania tego leku jest zwiększenie produktywności i dłuższe pozostawanie w stanie czuwania, co, jak mają nadzieję uczniowie, pomoże poprawić ich oceny. Wydział psychologii na Uniwersytecie Wisconsin-Madison informuje, że od 5% do 35% studentów mogło zażywać Adderall, a studenci są dwa razy bardziej skłonni do używania tego narkotyku niż osoby niebędące studentami.

U niektórych osób problemy z kontrolowaniem impulsywnych zachowań lub zaburzenia uwagi są tak uporczywe, że przeszkadzają w życiu domowym, naukowym, społecznym i zawodowym. Według organizacji Children and Adults with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (CHADD), objawy często pojawiają się we wczesnym dzieciństwie, ale mogą również występować u osób dorosłych. Objawy ADHD dzielą się na trzy różne kategorie.

U osób z ADHD mogą występować tylko zaburzenia uwagi, tylko objawy nadpobudliwości-impulsywności lub połączenie tych dwóch. W 1994 r. zrezygnowano z uznania występowania nadpobudliwości u osób z samymi problemami uwagi skutkującymi zespołem deficytu uwagi (ADD) i ADHD. Jednak według CHADD, niezależnie od tego, czy występują objawy nadpobudliwości, jest to ADHD.

Gwałtowny wzrost częstości występowania ADHD podczas pandemii

Niedobór leku Adderall uwydatnił rosnącą liczbę dzieci i osób dorosłych, u których zdiagnozowano ADHD podczas restrykcji związanych z pandemią COVID-19. Rada Zdrowia Dziecka określiła to jako objawy „demaskowane przez pandemię”. Ankieta przeprowadzona wśród czytelników ADDitude wykazała, że w czasie pandemii nastąpił 26,5% wzrost częstości występowania ADHD u dzieci i osób dorosłych.

Dodatkowo 22% osób dorosłych i 17% dzieci rozpoczęło przyjmowanie leków na ADHD. Po części mogło to być wynikiem usunięcia zewnętrznych struktur wsparcia, z których ludzie często korzystają, aby skupić swoją uwagę i produktywność. Struktury te obejmują zewnętrzne motywatory, takie jak szkoła, praca i rutyna. Wskaźniki były podobne w grupie dzieci.

Ankieta przeprowadzona wśród 1538 opiekunów wykazała, że u około 26% dzieci rozpoznano ADHD, u 15% dzieci zdiagnozowano współistniejącą chorobę, a około 14% doświadczyło zmian w objawach lub było obecnie ocenianych pod kątem ADHD. Według ADDitude, do najczęstszych czynników odpowiadających za powyższą sytuację należą:

  • Sytuacje związane z pracą w domu bez zewnętrznych czynników motywujących;
  • Stres i niepokój związany z restrykcjami i pandemią;
  • Dłuższy czas spędzany z członkami rodziny;
  • Więcej czasu na platformach społecznościowych.

„Po obejrzeniu kilku osób na TikTok rozmawiających o ADHD, pomyślałem: „nie tylko ja tak mam; to wiele wyjaśnia” – napisała w badaniu ADDitude jedna z matek trójki dzieci z Michigan. „Zdałam sobie sprawę, że mój lekarz się mylił i nie „wyrosłam” z mojego ADHD. Teraz muszę poddać się ponownej ocenie i zobaczyć, co można zrobić, aby pomóc”.

Magazyn Self scharakteryzował wzrost liczby diagnoz jako „pomagający niektórym kobietom uświadomić sobie, że mają ADHD”. Dr Ellen Littman jest psychologiem klinicznym, badaczem i współautorem książki pt. „Understanding Girls With ADHD”. Zauważyła, że presja wywierana na kobiety, aby godziły pracę, życie rodzinne i towarzyskie, może zwiększać stres u tych kobiet, które zmagają się z zaburzeniami uwagi, pamięci, organizacji i podejmowania decyzji.

„Obawiając się, że zostaną uznane za oszustki, trawi je wstyd. Są zniechęcone z powodu niezdolności do dostosowania się, surowo porównują się z rówieśnikami i często się izolują” – powiedziała.

Rosnący popyt przyczynił się do niedoboru leku Adderall

Według NBC News na niedobór leku Adderall znacząco wpłynął rosnący popyt na niego. We wrześniu 2022 roku Bloomberg zgłosił wyzwania związane z łańcuchem dostaw leku Adderall – dotyczy to zarówno oryginalnej jak i generycznych form leku. W raporcie stwierdzono, że przyczyną były niedobory siły roboczej w firmie Teva Pharmaceutical Industries Ltd, która jest czołowym producentem farmaceutycznym Adderall w USA.

Wydaje się jednak, że w miarę utrzymywania się niedoborów problem nie jest tak prosty, jak zwiększenie liczby personelu i produkcja większej liczby leków. Według NBC News, ponieważ te leki mogą być nadużywane i prowadzić do uzależnienia, FDA i Drug Enforcement Agency (DEA) nakładają ograniczenia na produkcję i częstość wydawania recept na pacjenta.

Gdy producenci chcą zwiększyć skalę produkcji, muszą spełniać wymogi wynikające z obliczeń DEA. Innymi słowy, według NBC News, DEA oblicza, ile leku potrzeba, aby zaspokoić popyt, a następnie przydziela odpowiedni limit firmie farmaceutycznej.

Według Michaela Ganio, starszego dyrektora ds. praktyki farmaceutycznej i jakości w American Society of Health System Pharmacists (ASHP), to nieoczekiwany popyt jest głównym czynnikiem odpowiedzialnym za niedobór tego leku, ponieważ DEA wykorzystuje dane historyczne do ustalania limitów produkcji dla firm farmaceutycznych. To niedopasowanie między limitami DEA a rzeczywistym zapotrzebowaniem na recepty spowodowało niedobór wynikający z popytu, a nie zakłóceń w dostawach.

Czy zmiany w diecie związane z kwarantanną przyczyniły się do wzrostu częstości występowania ADHD?

W lutym 2021 roku eksperci ostrzegali, że dzieci z objawami ADHD należy dokładnie zbadać przed otrzymaniem leków. Samo wdrożenie farmakoterapii na podstawie listy objawów może zwiększyć ryzyko uzależnienia od leku, który zawiera substancje kontrolowane z Wykazu II o wysokim potencjale do nadużyć i uzależnienia.

Podczas restrykcji związanych z COVID-19 naukowcy wykorzystali dużą liczbę osób poddawanych podobnym stresorom fizycznym i psychicznym, aby przeprowadzić badania dotyczące wpływu tych czynników zewnętrznych na zachowania żywieniowe. Wiadomo, że zakłócenia stylu życia wpływają na zachowania żywieniowe, a naukowcy odkryli wzrost częstotliwości przekąsek, preferencji dla słodkich i wysoko przetworzonych produktów oraz wzrost spożycia alkoholu.

Te zmieniające się nawyki żywieniowe mogły przyczynić się do wystąpienia objawów ADHD u osób dorosłych i dzieci. Według ADDitude przestrzeganie planu żywieniowego bogatego w białko i witaminy może pomóc w kontrolowaniu objawów, podczas gdy cukier, sztuczne barwniki i konserwanty nasilają objawy ADHD.

Zasadą dietetyczną nr 1 łagodzącą objawy ADHD jest powstrzymanie skoków glukozy we krwi. ADDitude poinformowało, że badanie z 1980 roku wykazało, że kiedy nadpobudliwe dzieci spożywały więcej cukru, ich zachowanie stawało się bardziej destrukcyjne i niespokojne. Badanie przeprowadzone w 1995 roku na Uniwersytecie Yale wykazało, że dieta bogata w cukier może zwiększyć nieuwagę u niektórych dzieci.

Metaanaliza opublikowana w 2020 r. wykazała, że istnieje pozytywny związek między spożyciem cukru a objawami ADHD, a badanie z 2012 r. opublikowane w Pediatrics zasugerowało, że należy zwrócić większą uwagę na edukację rodziców i dzieci w zakresie zdrowych wzorców żywieniowych, które pomijają konserwanty, dodatki i cukier, ponieważ te składniki zwiększają ryzyko ADHD.

Nic dziwnego, że dieta odgrywa ważną rolę w radzeniu sobie z objawami ADHD. Jednak, jak pokazują dane, na wybory żywieniowe negatywny wpływ miały restrykcje związane z COVID, co również mogło przyczynić się do wzrostu liczby osób dorosłych i dzieci, u których zdiagnozowano ADHD.

Randomizowane, podwójnie zaślepione badanie wykazało, że szafran może pomóc złagodzić objawy ADHD

Wyniki stosowania zatwierdzonych leków w leczeniu ADHD często nie są zadowalające. Niezwykle ważne jest, aby osoby dorosłe i dzieci wypróbowali alternatywne metody radzenia sobie z objawami tego zaburzenia, a tym samym zmniejszyli ryzyko wystąpienia działań niepożądanych leków zaprojektowanych w celu wpłynięcia na ośrodkowy układ nerwowy. Szafran jest jedną z tych alternatywnych opcji.

Sześciotygodniowe randomizowane, podwójnie zaślepione badanie z udziałem 54 dzieci w wieku od 6 do 17 lat porównywało skuteczność kapsułek z szafranem z metylofenidatem (Concerta, Ritalin). Naukowcy wykorzystali Skalę Oceny ADHD Nauczyciela i Rodzica, aby ocenić wyniki leczenia i stwierdzili, że obie interwencje działają równie dobrze. Sugerowało to, że metylofenidat i szafran miały taki sam wpływ na złagodzenie objawów.

Naukowcy zauważyli, że „krótkotrwała terapia kapsułkami zawierającymi szafran miała taką samą skuteczność jak metylofenidat”, dodając, że częstotliwość działań niepożądanych była podobna w obu grupach. Tradycyjnie szafran był ceniony ze względu na wiele efektów fizjologicznych, w tym jako środek przeciwdepresyjny, przeciwdrgawkowy i przeciwskurczowy. Jest również znany jako najdroższa przyprawa na świecie.

Ćwiczenia, dieta i brązowy szum pomagają złagodzić objawy

Jeśli Ty lub Twoje dziecko zmagacie się z ADHD lub objawami podobnymi do ADHD, polecam konsultację z lekarzem holistycznym, doświadczonym w leczeniu ADHD metodami naturalnymi. Istotne jest, aby wdrożyć odpowiednie zmiany w diecie i zadbać o aktywność fizyczną, aby poprawić wydajność poznawczą i funkcjonowanie mózgu, zwłaszcza podczas zadań wymagających funkcji wykonawczych.

Kontrola wykonawcza to zdolność do utrzymania skupienia, pamięci roboczej i elastyczności poznawczej (lub przełączania się między zadaniami), która często jest upośledzona u osób z objawami ADHD. Wydaje się, że ćwiczenia fizyczne korzystnie wpływają na funkcje poznawcze i behawioralne u dzieci i osób dorosłych z ADHD.

Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić wpływ szafranu na ADHD, ale jak dotąd wyniki wyglądają obiecująco. Jeśli Ty lub Twoje dziecko z ADHD nie zareagowaliście na inne terapie i zmiany stylu życia, porozmawiajcie z lekarzem o tym, czy ten ziołowy środek może być pomocny w Waszym przypadku.

Inną potencjalną interwencją jest specjalny rodzaj hałasu. W badaniu opublikowanym w 2022 roku przyjrzano się wpływowi białego szumu na jakość snu u pacjentów w stanie krytycznym i stwierdzono, że poprawił on jakość snu u pacjentów na OIOM-ie. NBC News poinformowało o rosnącym trendzie w mediach społecznościowych wśród użytkowników, którzy twierdzą, że tzw. „brązowy szum” pomaga w łagodzeniu objawów ADHD.

Brązowy szum to klasyfikacja częstotliwości szumów, które mają mniej wysokich częstotliwości niż szum biały lub różowy. Przykładem może być ryk oceanu, silnik samolotu lub grzmot. W tej chwili nie ma wystarczających danych, aby poprzeć doniesienia użytkowników, którzy twierdzą, że ten rodzaj szumu może pomóc w skupieniu uwagi i zmniejszeniu objawów ADHD.

Eksperci sugerują, że osoby chcące spróbować wpływu brązowego szumu, powinny wdrożyć jednocześnie bezpieczne nawyki słuchania, takie jak utrzymywanie niskiego poziomu głośności i słuchanie przez krótki czas. Regularne narażenie uszu na głośne dźwięki zwiększa ryzyko utraty słuchu. Jeśli chodzi o strategie żywieniowe, zalecam uwzględnienie następujących czynników:

  • Ilość cukru w diecie – produkty bogate w cukier i rafinowane węglowodany prowadzą do skoków glukozy we krwi i nadmiernego uwalniania insuliny. Może to spowodować spadek poziomu glukozy we krwi, co z kolei powoduje, że mózg wydziela glutaminian w ilościach, które mogą powodować pobudzenie, depresję, złość, niepokój i ataki paniki. Cukier sprzyja również przewlekłym stanom zapalnym, które według wielu badań pogarszają zdrowie psychiczne.
  • Wrażliwość na gluten — dowody sugerują, że nadwrażliwość na gluten może leżeć u podstaw kilku schorzeń neurologicznych i psychiatrycznych, w tym ADHD. W jendym z badań zasugerowano nawet, że celiakię należy dodać do listy kontrolnej objawów ADHD.
  • Chore jelita – jak wyjaśniła dr Natasha Campbell-McBride - lekarz medycyny ze specjalizacją w dziedzinie neurologii - toksyny w jelitach mogą byćtransportowane po całym organizmie i przedostawać się aż do mózgu, gdzie mogą powodować objawy autyzmu, ADHD, dysleksji, dyspraksji, depresji, schizofrenii i innych zaburzeń psychicznych.

Zmniejszenie stanu zapalnego jelit jest niezbędne w przypadku problemów ze zdrowiem psychicznym, dlatego optymalizacja flory jelitowej jest kluczowym krokiem. Obejmuje to nie tylko unikanie przetworzonej, rafinowanej żywności, ale także regularne spożywanie produktów fermentowanych, takich jak kiszone warzywa.

Jeśli nie możesz nakłonić dziecka do regularnego spożywania sfermentowanej żywności, wysokiej jakości suplement probiotyczny może być bardzo korzystny w korygowaniu nieprawidłowej flory jelitowej, która może przyczyniać się do dysfunkcji mózgu.

  • Niedobór kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzenia zwierzęcego — ludzie o niskim poziomie kwasów tłuszczowych omega-3 mogą być znacznie bardziej podatni na nadpobudliwość, zmagać się z zaburzeniami uczenia się i przejawiać problemy behawioralne. W badaniu klinicznym opublikowanym w 2007 roku oceniono wpływ oleju z kryla na osoby dorosłe ze zdiagnozowanym ADHD. Zaobserwowano 50% poprawę umiejętności planowania i prawie 49% poprawę umiejętności społecznych.
  • Dodatki do żywności i składniki genetycznie modyfikowane — uważa się, że kilka dodatków do żywności nasila objawy ADHD; wiele z nich zostało później zakazanych w Europie. Potencjalnymi winowajcami, których należy unikać, są barwniki spożywcze: niebieski #1 i #2; zielony #3; pomarańczowy B; czerwony #3 i #40; żółty #5 i #6; oraz benzoesan sodu - środek konserwujący.

Badania pokazują również, że glifosat - aktywny składnik herbicydu Roundup firmy Monsanto - ogranicza zdolność organizmu do detoksykacji obcych związków chemicznych. W rezultacie niszczące działanie tych szkodliwych substancji i toksyn środowiskowych jest spotęgowane i może prowadzić do rozwoju wielu różnych chorób, w tym zaburzeń mózgu, które mogą wpływać na zachowanie.

Źródła i odniesienia