W SKRÓCIE

  • Zwiększając przepływ krwi do narządów, RKO zapewnia ratujące życie, tymczasowe leczenie zatrzymania krążenia.
  • Jeśli ktoś w pobliżu doświadcza zatrzymania akcji serca, należy najpierw zadzwonić pod numer 112, a następnie natychmiast rozpocząć resuscytację.
  • Resuscytacja krążeniowo-oddechowa z samym uciskaniem klatki piersiowej jest wysoce skuteczna.
  • Wykonuj uciśnięcia klatki piersiowej w tempie od 100 do 120 na minutę; to mniej więcej ten sam rytm, co piosenka „Stayin' Alive”.
  • Jeśli masz dostęp do automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED), dostęp do którego jest wymagany w wielu miejscach publicznych, postępuj zgodnie z prostymi instrukcjami urzadzenia, aby wykonać defibrylację.

Według dr. Mercoli

Czy wiesz, co zrobić, jeśli u bliskiej osoby — a nawet obcej osoby — wystąpi zatrzymanie akcji serca? Wiedza o tym, co należy zrobić w tej nagłej sytuacji i zastosowanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) może uratować życie. RKO, która polega na wykonywaniu uciśnięć klatki piersiowej osoby u której doszło do zatrzymania akcji serca, pomaga zwiększyć przepływ krwi do narządów, dopóki nie będzie dostępne bardziej zaawansowane leczenie.

W powyższym filmie dr Tara Narula z CNN demonstruje, jak prawidłowo wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową. Im więcej osób nauczy się tej prostej techniki, tym lepiej dla zdrowia publicznego, ponieważ obecnie około 350 000 Amerykanów umiera rocznie z powodu zatrzymania akcji serca. To więcej niż łączna liczba zgonów z powodu raka jelita grubego, raka piersi, raka prostaty, grypy, zapalenia płuc, wypadków samochodowych, HIV, postrzelenia z broni palnej i pożarów.

Co to jest zatrzymanie akcji serca?

Zatrzymanie akcji serca następuje nagle z powodu nieprawidłowego działania serca, które powoduje, że przestaje ono bić. Niektóre przypadki zatrzymania krążenia nie mają żadnych innych objawów. W innych przypadkach przed zdarzeniem mogą wystąpić następujące objawy:

Zmęczenie

Zawroty głowy

Płytki oddech

Nudności

Ból w klatce piersiowej

Kołatanie serca (szybkie bicie serca)

Utrata przytomności

Chociaż utrata krwi, brak tlenu i wysoki poziom potasu i magnezu – które mogą powodować arytmię lub nieregularne bicie serca – również mogą prowadzić do zatrzymania akcji serca, do trzech głównych przyczyn należą:

1. Arytmia — nieregularne bicie serca, znane również jako migotanie komór, które jest główną przyczyną zatrzymania krążenia. Termin opisuje bicie serca tak szybkie, że serce drży zamiast pompować krew.

2. Kardiomiopatia (powiększone serce) — prowadzi do nieprawidłowych skurczów serca.

3. Choroba wieńcowa – jeśli tętnice wieńcowe zostaną zablokowane przez płytkę miażdżycową, ogranicza to przepływ krwi do serca. Nieleczona choroba wieńcowa może prowadzić do niewydolności serca lub arytmii, które mogą wywołać zatrzymanie akcji serca.

Chociaż zatrzymanie akcji serca często następuje bez ostrzeżenia lub bez znanej przyczyny, istnieją pewne czynniki, które zwiększają ryzyko. Należą do nich:

Nadużywanie alkoholu lub narkotyków

Historia chorób serca lub zatrzymania akcji serca w rodzinie

Choroby serca

Nadciśnienie tętnicze

Niski poziom potasu lub magnezu

Otyłość

Palenie tytoniu

Różnica między zawałem serca a zatrzymaniem akcji serca

W przeciwieństwie do zawału serca, który występuje z powodu zablokowania dopływu krwi do serca — i podczas którego serce zwykle nadal bije — podczas zatrzymania krążenia osoba traci przytomność i nie ma tętna. Jak zauważyło American Heart Association, „atak serca jest problemem związanym z krążeniem, a nagłe zatrzymanie akcji serca jest problemem związanym z układem przewodzącym serca”.

Najbardziej bezpośrednią i rozpoznawalną różnicą tych dwóch stanów jest to, że ofiara zawału serca pozostanie przytomna z bijącym sercem, podczas gdy ktoś, kto doznał nagłego zatrzymania krążenia, będzie nieprzytomny bez wyczuwalnego bicia serca.

Podczas zawału serca spada dopływ tlenu do mięśnia sercowego, a na zatrzymanie akcji serca wpływa nieprawidłowe działanie układu przewodzącego serca generującego impulsy elektryczne. Podczas zawału serca część serca może mieć zmniejszony dopływ tlenu, jeśli dopływ krwi jest ograniczony, ale pozostałe obszary mięśnia sercowego nadal będą funkcjonować.

Podczas zatrzymania akcji serca na układ przewodzenia wpływają warunki fizyczne, takie jak kardiomiopatia, niewydolność serca lub arytmia. Zawał serca zwiększa również ryzyko nagłego zatrzymania krążenia, ponieważ utrata dopływu tlenu wpływa na układ przewodzenia w sercu. Jest to prawdopodobnie najczęstsza przyczyna nagłego zatrzymania krążenia.

Innymi słowy, utrata tlenu w mięśniu sercowym w wyniku zawału serca wpływa na impulsy elektryczne i może wywołać zatrzymanie akcji serca.

Jak wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową w przypadku zatrzymania akcji serca

(Tylko angielskie napisy)

Zwiększając przepływ krwi do narządów, RKO zapewnia ratujące życie, tymczasowe leczenie zatrzymania krążenia. Jeśli ktoś w pobliżu doświadcza zatrzymania akcji serca, należy najpierw zadzwonić pod numer 112, a następnie natychmiast rozpocząć resuscytację. Jeśli jesteś pracownikiem służby zdrowia lub jesteś dobrze przeszkolony w zakresie resuscytacji krążeniowo-oddechowej, American Heart Association (AHA) zaleca stosowanie konwencjonalnej resuscytacji krążeniowo-oddechowej z uciśnięciami klatki piersiowej i oddychaniem usta-usta, w stosunku 30 do 2 — 30 uciśnięć klatki piersiowej, dwa oddechy, a następnie całość powtarza się.

Jednak resuscytacja krążeniowo-oddechowa z samym uciskaniem klatki piersiowej jest równie skuteczna Jak działa resuscytacja krążeniowo-oddechowa, nawet bez oddychania usta-usta? Według AHA:

„Kiedy nastolatek lub osoba dorosła nagle traci przytomność z powodu zatrzymania akcji serca, jego płuca i krew zawierają wystarczającą ilość tlenu, aby utrzymać ważne narządy w zdrowiu przez pierwsze kilka minut, o ile ktoś wykonuje wysokiej jakości uciśnięcia klatki piersiowej z minimalnymi przerwami w pompowaniu krwi do serca i mózgu”.

Podstawy? „Naciskaj mocno i szybko na środek klatki piersiowej”. Szybkość ma kluczowe znaczenie, ponieważ każda minuta opóźnienia resuscytacji zmniejsza szanse przeżycia danej osoby o 10%. Dlatego robienie czegoś, nawet jeśli nie jest to idealne, jest zwykle lepsze niż nic nie robienie. Według AHA:

„Osoby dorosłe, które nagle tracą przytomność i nie reagują, prawdopodobnie doświadczają nagłego zatrzymania krążenia. Ich szanse na przeżycie są bliskie zeru, chyba że ktoś natychmiast podejmie działania… W większości przypadków jakakolwiek próba reanimacji ofiary jest lepsza niż brak próby udzielenia pomocy”.

Na szczęście resuscytacja krążeniowo-oddechowa z samym uciskaniem klatki piersiowej jest prosta. Obejmuje następujące kroki:

  • Wykonuj uciśnięcia klatki piersiowej w tempie od 100 do 120 na minutę. To mniej więcej ten sam rytm, co w piosence „Stayin' Alive”, czyli 100 uderzeń na minutę.
  • Uciśnięcia muszą być wykonywane z wystarczającą siłą, na głębokość około 2 cali (5 cm) w przypadku przeciętnej osoby dorosłej.
  • Chociaż w nagłej sytuacji pamiętanie o podstawach jest najważniejsze, istnieją dodatkowe elementy, które zwiększają skuteczność resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Należą do nich m.in.:
  • nie należy przerywać resuscytacji; nalezy zminimalizować przerwy między uciśnięciami klatki piersiowej;
  • należy wykonywać uciśnięcia z odpowiednią częstością i odpowiednią głębokością;
  • należy unikać opierania się o pacjenta pomiędzy uciśnięciami;
  • konieczne jest właściwe ułożenie dłoni;
  • należy unikać nadmiernej wentylacji.

RKO podwaja lub potraja szanse na przeżycie w przypadku zatrzymania krążenia

Ważne jest, aby opinia publiczna zrozumiała, jak skuteczna jest resuscytacja krążeniowo-oddechowa — i jaki ma wpływ na życie osoby z zatrzymaniem krążenia. Niestety, około 90% osób, które doświadczają zatrzymania akcji serca poza szpitalem, umiera. Jeśli jednak resuscytacja zostanie podjęta natychmiast, szanse na przeżycie danej osoby mogą się podwoić, a nawet potroić.

Chociaż RKO jest wysoce skuteczna, tylko około 46% osób, u których dochodzi do zatrzymania krążenia poza szpitalem, otrzymuje natychmiastową pomoc, zanim przybędą specjaliści. Około 70% Amerykanów wskazało, że czują się bezradni wobec zatrzymania akcji serca, ponieważ nie są pewni, jak przeprowadzić resuscytację i nie chcą skrzywdzić osoby.

Istnieją również różnice między mężczyznami i kobietami, przy czym mężczyźni mają 1,23 razy większą szansę na resuscytację od osoby postronnej w miejscu publicznym niż kobiety. Być może w rezultacie szanse przeżycia mężczyzn są o 23% wyższe niż kobiet. Różnica, jak zauważa AHA, „może sprowadzać się do anatomii i tego, że osoba postronna nie czuje się komfortowo, aby wykonać resuscytację u kobiety”.

Zwiększona świadomość prostych kroków związanych z resuscytacją krążeniowo-oddechową może pomóc w obaleniu błędnego przekonania, że aby skutecznie wykonywać RKO, trzeba być pracownikiem służby zdrowia. AHA wyjaśnia:

„Każdy może nauczyć się RKO z samymi uciśnięciami klatki piersiowej i uratować komuś życie. RKO z samymi uciśnięciami klatki piersiowej składa się tylko z dwóch prostych kroków: Jeśli zobaczysz, że nastolatek lub dorosła osoba nagle traci przytomność, (1) zadzwoń pod numer 1-1-2 i wezwij pomoc; a następnie (2) mocno i szybko uciskaj środek klatki piersiowej w rytm piosenki disco Stayin' Alive”.

AED również ratują życie

Jeśli masz dostęp do automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED), użyj go natychmiast, aby pomóc osobie z zatrzymaniem krążenia. AED są wymagane w niektórych miejscach publicznych w wielu stanach USA, w tym w szkołach, obiektach sportowych, kasynach i publicznych polach golfowych. Kiedy personel ratownictwa medycznego przybywa, aby pomóc osobie z zatrzymaniem krążenia, natychmiast użyje defibrylatora.

Urządzenie wysyła impuls elektryczny do serca, pomagając mu ponownie zacząć normalnie bić. Jeśli jesteś w miejscu publicznym z dostępnym defibrylatorem AED i ktoś doświadcza zatrzymania akcji serca, postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi przez defibrylator AED. Po włączeniu urządzenie wyda komunikaty głosowe instruujące, co należy zrobić.

Defibrylacja polega na umieszczeniu dwóch lepkich podkładek (elektrod) na nagiej klatce piersiowej osoby doświadczającej zatrzymania serca. Jedna podkładka znajduje się w prawej górnej części klatki piersiowej, a druga w dolnej lewej części klatki piersiowej. AED przeanalizuje rytm serca osoby, aby określić, czy konieczne jest wygenerowanie impulsu elektrycznego. Jeśli defibrylacja jest konieczna, urządzenie poinstruuje użytkownika, aby ją wykonał. W tym czasie należy stać z dala od pacjenta.

Po wykonaniu defibrylacji natychmiast rozpocznij resuscytację, kontynuując ją przez dwie minuty, zanim sprawdzisz, czy potrzebny jest kolejny impuls.

Sześciostopniowy łańcuch przeżycia

AHA promuje sześciostopniowy łańcuch przeżycia, którego należy przestrzegać, aby pomóc osobom dorosłym z zatrzymaniem krążenia. „Silny łańcuch przeżycia może zwiększyć szanse na przeżycie i powrót do zdrowia osób, u których doszło do zatrzymania krążenia”, wyjaśnia. Poniżej wymieniono poszczególne kroki:

1. Rozpoznanie zatrzymania krążenia i aktywacja systemu reagowania kryzysowego (w Polsce należy wezwać pomoc dzwoniąc pod numer 112 lub 999).

2. Wczesna RKO z uciśnięciami klatki piersiowej.

3. Szybka defibrylacja.

4. Zaawansowana resuscytacja wykonana przez pogotowie ratunkowe lub innych pracowników służby zdrowia.

5. Opieka po zatrzymaniu krążenia.

6. Powrót do zdrowia, w tym dodatkowe leczenie, obserwacja, rehabilitacja i wsparcie psychologiczne.

Jeśli chodzi o profilaktykę, zmiana stylu życia jest kluczem do zdrowia serca. Obejmuje to prawidłowe odżywianie, unikanie nadmiaru kwasu linolowego pochodzącego z olejów z nasion, aktywność fizyczną, zarządzanie stresem i dbanie o dobrej jakości sen. Na przykład, kobiety o niskim poziomie sprawności mają większe ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, w tym z powodu zatrzymania akcji serca. Chociaż zatrzymanie krążenia często następuje nieoczekiwanie, prowadzenie zdrowego dla serca stylu życia jest najlepszą metodą profilaktyki.

Źródła i odniesienia