W SKRÓCIE

  • Artretyzm to ogólny termin odnoszący się do ponad 100 różnych rodzajów zapalenia stawów i związanych z nimi objawów; cztery najczęstsze kategorie to choroba zwyrodnieniowa stawów, autoimmunologiczne zapalenie stawów, zakaźne zapalenie stawów i dna moczanowa.
  • Wybory żywieniowe mogą znacząco wpłynąć na ból związany z zapaleniem stawów. Na przykład, włączenie do diety warzyw krzyżowych, które są bogate w sulforafan - organiczną siarkę, która wspiera funkcje komórek, pomaga blokować enzymy związane z niszczeniem stawów i zmniejsza stan zapalny, który powoduje ból.
  • Antocyjany znajdujące się w fioletowych i czerwonych jagodach zmniejszają stres oksydacyjny i stany zapalne oraz wspierają zdrowie przewodu pokarmowego, co ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia stanu zapalnego i poprawy kontroli bólu.
  • Tłuste ryby morskie są bogate w długołańcuchowe kwasy tłuszczowe omega-3, które są wysoce biodostępne i niezbędne do obniżenia odpowiedzi zapalnej spowodowanej brakiem równowagi między kwasami omega-3 i omega-6.

Według dr. Mercoli

Pełnowartościowa dieta jest lekarstwem. Innymi słowy, jesteś tym, co jesz. Nie możesz uciec od faktu, że Twoje ciało potrzebuje składników odżywczych do optymalnego funkcjonowania, a te składniki odżywcze pochodzą z produktów, które spożywasz.

Wybory dietetyczne, których dokonujesz każdego dnia, takie jak pączek zamiast pożywnej i zdrowej przekąski, przełożą się na stan zdrowia. Jednym ze sposobów, w jaki dieta wpływa na zdrowie, jest kontrola bólu związanego z zapaleniem stawów.

Spożywana żywność wpływa na kilka ścieżek, które modulują poziom bólu, a nawet na postęp choroby. Producenci żywności chcą, abyś uwierzył, że kalorie są sobie równe i odpowiednia ilość kalorii to wszystko czego potrzebuje organizm by przeżyć. Jednak prawda jest taka, że rodzaj spożywanej żywności ma znaczący wpływ na zdrowie.

Zanim opiszemy produkty, które mogą zmniejszyć ból, poświęćmy chwilę na zbadanie terminu „zapalenie stawów”.

Zapalenie stawów nie jest pojedynczą bolesną chorobą

Kluczowe znaczenie ma zrozumienie kilku faktów dotyczących zapalenia stawów. Na przykład, słowo artretyzm jest terminem ogólnym, który odnosi się do ponad 100 różnych rodzajów zapalenia stawów i związanych z nimi objawów. Zapalenie stawów może trwale uszkodzić stawy, a objawy powszechnego zapalenia stawów obejmują ból, sztywność i obrzęk.

Ludzie mogą doświadczać łagodnych lub ciężkich postaci choroby, a objawy mogą pojawiać się i znikać. W przypadku niektórych osób objawy pozostają takie same przez lata, ale czasami choroba postępuje i stan pacjenta pogarsza się z czasem. Istnieją cztery główne kategorie zapalenia stawów.

1. Choroba zwyrodnieniowa stawów — jest to najczęstszy typ i może dotyczyć prawie każdego stawu. Częściej pojawia się w kolanach, biodrach, kręgosłupie i dłoniach. Kiedyś była określana jako choroba wynikająca ze zużycia stawów, ale obecne dowody wskazują, że wpływa ona na cały staw, a nie tylko na chrząstkę, w tym osłabiając kość i niszcząc tkankę łączną.

2. Autoimmunologiczne zapalenie stawów — jest to termin ogólny, który obejmuje reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, młodzieńcze zapalenie stawów i osiowe zapalenie stawów kręgosłupa. Chociaż dokładna przyczyna nie została zidentyfikowana, mikrobiom jelitowy odgrywa kluczową rolę.

3. Zakaźne zapalenie stawów — ten bolesny stan jest wywoływany przez infekcję, która zwykle rozpoczyna się w innej części ciała i przemieszcza się do stawu. Objawy mogą pojawić się nagle i spowodować intensywny obrzęk, ból i gorączkę. Odpowiednie leczenie zwykle prowadzi do całkowitego ustąpienia objawów.

4. Dna moczanowa (metaboliczne zapalenie stawów) — jest wynikiem gromadzenia się kryształów kwasu moczowego w stawach. Kryształy kwasu moczowego są produktem ubocznym rozpadu puryn, które są substancjami występującymi w podrobach, czerwonym mięsie, niektórych owocach morza i alkoholu. Istnieją pewne dowody sugerujące, że choroba zwyrodnieniowa stawów lub dysbioza jelit mogą również przyczyniać się do dny moczanowej.

Sulforafan ma właściwości lecznicze

Warzywa kapustne, takie jak brokuły, brukselka, kalafior i kapusta, zawierają związek zwany sulforafanem. Jest to organiczny związek zawierający siarkę, który, jak wykazano, wspiera funkcje i podziały komórek, jednocześnie powodując zaprogramowaną apoptozę (śmierć komórek) w niektórych nowotworach.

Kiedy sulforafan był testowany na myszach i hodowlach komórek ludzkich, wykazano, że celuje w komórki macierzyste raka piersi i zabija je, co zapobiega powstawaniu i rozprzestrzenianiu się nowotworów. Ale zalety sulforafanu nie kończą się na tym. Wykazano, że sulforafan zmniejsza stany zapalne poprzez redukcję reaktywnych form tlenu aż o 73%, co z kolei zmniejsza uszkodzenia komórek.

Sulforafan może również pomóc zmniejszyć ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów, częściowo poprzez blokowanie enzymów związanych z niszczeniem stawów. Zespół naukowców z University of East Anglia opublikował wyniki badania w czasopiśmie Arthritis and Rheumatism, które wykazało, że substancje zawarte w warzywach krzyżowych mogą spowolnić postęp choroby zwyrodnieniowej stawów, a nawet jej zapobiec.

Sulforafan działa poprzez hamowanie metaloproteinaz, które są zaangażowane w rozwój i postęp choroby zwyrodnieniowej stawów. W badaniach in vitro oraz na modelach zwierzęcych naukowcy odkryli, że związek ten blokuje również stany zapalne, co chroni chrząstkę przed zniszczeniem.

Antocyjany mają właściwości przeciwzapalne

Badania wykazały, że kolor fioletowy ma moc. Fioletowe i czerwone jagody są bogate w antocyjany, które są wtórnymi metabolitami wytwarzanymi przez rośliny w celu obrony przed drapieżnikami. Antocyjany działają poprzez różne szlaki, wywierając korzystny wpływ na zdrowie człowieka.

Wiadomo, że przede wszystkim przeciwdziałają stresowi oksydacyjnemu i zmniejszają stany zapalne, co z kolei pomaga kontrolować ból u pacjentów ze stanem zapalnym, takim jak zapalenie stawów. Dane wskazują również na skuteczność antocyjanów w zmniejszaniu postępu spadku funkcji poznawczych i ochronie serca, nerek i przewodu pokarmowego.

Naukowcy wykazali, że antocyjany znajdujące się w wiśniach i innych jagodach pomagają regulować metabolizm lipidów i glukozy. Owoce czarnego bzu są bogate w antocyjany, witaminę C i cynk. Te jagody mają modulujące działanie przeciwzapalne, które może wspomagać kontrolę bólu u pacjentów z zapaleniem stawów. Stały się również znane ze swojej zdolności do wzmacniania funkcji odpornościowych oraz hamowania przeziębień i grypy na długo przed pandemią COVID-19.

Jedno z badań z 2004 roku wykazało, że 15 mililitrów (nieco mniej niż 1 łyżka stołowa) syropu z czarnego bzu cztery razy dziennie przez pięć dni złagodziło objawy grypy i skróciło chorobę o cztery dni w porówaniu do placebo. W 2019 roku szczegółowo omówiono mechanizm, dzięki któremu bez czarny chroni przed atakami wirusów. Według Science Daily:

„… badanie wykazało, że związki z czarnego bzu mogą bezpośrednio hamować wnikanie i replikację wirusa w ludzkich komórkach oraz mogą pomóc wzmocnić odpowiedź immunologiczną człowieka na wirusa”.

Urozmaić swoją dietę

Mdłe jedzenie nigdy nie jest atrakcyjne i przyjemne. Ale czy wiesz, że dodając do swoich potraw kilka przypraw, możesz zmniejszyć ból? Naukowcy odkryli, że czosnek, imbir, cynamon i kurkuma to związki, które mogą poprawić kontrolę bólu u osób z zapaleniem stawów.

Badanie z 2018 roku wykazało, że suplementacja diety cynamonem była bezpiecznym wspomaganiem leczenia kobiet z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Randomizowane, podwójnie zaślepione badanie kliniczne obejmowało niewielką grupę 36 kobiet, które zostały podzielone na dwie grupy: pierwsza spożywała cynamon, a druga otrzymywała placebo przez osiem tygodni.

Chociaż badanie było małe i obejmowało tylko kobiety, wyniki wykazały, że interwencja miała znaczący wpływ na tkliwe i opuchnięte stawy bez powodowania zmian w enzymach wątrobowych, profilu lipidowym, poziomie glukozy we krwi na czczo lub szybkości opadania krwinek czerwonych (ESR).

Imbir to kolejna przyprawa badana pod kątem wpływu na zmniejszenie objawów choroby zwyrodnieniowej stawów. Badanie z 2001 roku wykazało, że użycie wysoce oczyszczonego i standaryzowanego ekstraktu z imbiru może znacznie zmniejszyć objawy choroby zwyrodnieniowej stawów i ma dobry profil bezpieczeństwa.

Niedawno w artykule z 2020 r. potwierdzono stosowanie imbiru jako bezpiecznej i obiecującej strategii zmniejszania bólu. Naukowcy dokonali przeglądu losowych badań klinicznych, w których imbir był stosowany w celu złagodzenia bólu, w tym w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów. Doszli do wniosku, że imbir jest bezpiecznym i obiecującym sposobem leczenia, ale potrzebne są dalsze badania, aby przeanalizować ilość wymaganą do prowadzenia długoterminowej terapii.

Czosnek jest podstawowym składnikiem w kuchni wielu krajów, w tym we Włoszech, Chinach i Meksyku. Jednak czosnek to znacznie więcej niż zwykła przyprawa. Dane z badania przeprowadzonego w 2020 roku obejmującego 62 kobiety z reumatoidalnym zapaleniem stawów sugerują, że suplementacja czosnkiem przez osiem tygodni poprawiła wykiki w skalach oceny stresu oksydacyjnego i zdrowia.

Kurkuma jest dobrze znana ze swoich właściwości przeciwzapalnych. Analiza randomizowanych badań klinicznych opublikowana w 2016 roku oceniała zastosowanie ekstraktu z kurkumy i kurkuminy w leczeniu objawów zapalenia stawów. Chociaż wyniki były pozytywne, naukowcy stwierdzili, że całkowita liczba badań i całkowita wielkość próby nie były wystarczające, aby wyciągnąć ostateczne wnioski.

Kolejny przegląd literatury opublikowany w 2021 roku, w ramach którego porównano kurkumę z placebo, wykazał korzyści w zakresie odczuwania bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów i funkcji kolana. Opierając się na niewielkiej liczbie badań, zauważono, że efekty były podobne do tych, które obserwowano w przypadku niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).

Randomizowane badanie z 2021 r. porównywało skutecznośc kurkumy z paracetamolem - środkiem przeciwbólowym znanym również jako acetaminofen. Wyniki tego badania wykazały, że biodostępny ekstrakt z kurkumy był tak samo skuteczny jak paracetamol w łagodzeniu bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów i objawów w kolanie oraz był bezpieczny i skuteczniejszy w zmniejszaniu poziomu czynnika martwicy nowotworów alfa (TNF alfa) i białka C-reaktywnego (CRP).

Zadbaj o równowagę kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6

Historycznie w diecie człowieka stosunek kwasów omega-6 do omega-3 był bliski 1 do 1. Jednak obecna zachodnia dieta powoduje, ze ten stosunek wynosi nawet 20 do 1, co zwiększa reakcję zapalną, a zatem ma wpływ na ból.

Większość przetworzonej żywności i olejów z nasion jest bogata w kwasy tłuszczowe omega-6. Chociaż niektóre rośliny zawierają tkwasy tłuszczowe omega-3, tylko tłuste ryby morskie zawierają długołańcuchowe kwasy omega-3, czyli kwas eikozatetraenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), które są wysoce biodostępne i niezbędne dla utrzymania dobrego zdrowia.

Kiedy stosunek kwasów omega-6 do omega-3 jest niezrównoważony, rośnie ryzyko otyłość oraz odpowiedzi zapalnej - oba stany wpływają na kontrolę bólu w zapaleniu stawów. Jedynym sposobem sprawdzenia poziomu omega-3, jest wykonanie prostego badania krwi, nazywanego indeksem omega-3. To badanie mierzy poziom EPA i DHA na błonach czerwonych krwinek i dostarcza informacji zwrotnych na temat wyborów żywieniowych.

Dieta wpływa na zdrowie jelit i zmniejsza ból stawów

Większość wyborów żywieniowych albo wspiera zdrowie jelit, albo mu szkodzi. Na przykład, dieta bogata w żywność wysoko przetworzoną zmienia mikrobiom jelitowy, co sprzyja rozwojowi chorób zapalnych.

Fundacja Arthritis uznaje, że przewód pokarmowy odgrywa kluczową rolę w niektórych najczęstszych typach zapalenia stawów. Naukowcy odkryli, że ludzie z reumatoidalnym zapaleniem stawów mają różne poziomy bakterii w jelitach, a dzieci karmione piersią mają mniejsze prawdopodobieństwo rozwoju zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, ponieważ karmienie piersią ma pozytywny wpływ na mikrobiom jelitowy.

W artykule opublikowanym w 2021 roku przeanalizowano związek między mikrobiomem jelitowym a objawami choroby zwyrodnieniowej stawów. Badacze podsumowali dowody potwierdzające istnienie osi jelitowo-stawowej i interakcji między mikrobiomem jelitowym a czynnikami wpływającymi na chorobę zwyrodnieniową stawów, takimi jak płeć, wiek, metabolizm i urazy stawów.

Co ciekawe, dane wykazały, że mikroflora jelitowa danej osoby może potencjalnie przewidywać postęp choroby zwyrodnieniowej stawów, co wskazuje, że monitorowanie mikrobiomu jelitowego może również pomóc w monitorowaniu skuteczności interwencji terapeutycznej. Brokuły to produkt, który wspomaga zdrowie jelit i może wpływać na ból związany z zapaleniem stawów, ponieważ stanowi źródło glukozynolanów - prekursora karbinolu indolu-3 (I3C).

W żołądku I3C jest przekształcany w 3,3'-diindolilometan (DIM). I3C jest silnym przeciwutleniaczem. W badaniach na modelu zwierzęcym wykazano, że osobniki karmione warzywami kapustnymi zawierającymi I3C miały zdrowsze jelita i rzadziej rozwijały się u nich stany zapalne. I3C działa również poprzez aktywację białka zwanego receptorem węglowodorów arylowych (AhR), które komunikuje się z komórkami odpornościowymi i nabłonkowymi w wyściółce jelita, pomagając w ten sposób zmniejszyć stan zapalny wywołany przez bakterie chorobotwórcze.

AhR pomaga również komórkom macierzystym przekształcić się w komórki produkujące śluz w wyściółce jelita. Komórki te pomagają również wydobywać składniki odżywcze z pożywienia, co przekłada się na poprawę funkcji jelit i zdrowia.

Podsumowując, istnieje kilka grup żywności, które wspomagają kontrolę bólu poprzez obniżenie odpowiedzi zapalnej i poprawę zdrowia jelit. Zapalenie stawów może być trudnym i zmieniającym życie stanem, który wpływa na codzienne czynności. Rozważ podjęcie tych małych kroków, aby poprawić kontrolę nad bólem bez leków i przejąć większą kontrolę nad swoim zdrowiem  i życiem.

Źródła i odniesienia