W SKRÓCIE
- Kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają zmniejszyć stan zapalny, który jest cechą charakterystyczną prawie wszystkich chorób; nowe dane dotyczące oleju z kryla pokazują, że jego spożywanie łagodzi fizyczne i biologiczne oznaki starzenia poprzez kilka mechanizmów.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzenia morskiego skutecznie obniżają poziom trójglicerydów, które są związane z chorobami serca. Poziom kwasów omega-3 jest dobrym predyktorem śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny. Ponadto kwasy omega-3 pomagają złagodzić różne choroby psychiczne i zwyrodnieniowe zaburzenia mózgu.
- Jeśli zauważysz, że Twoja skóra jest szorstka i sucha, prawdopodobnie potrzebujesz więcej kwasów tłuszczowych omega-3, które pomagają regulować produkcję sebum w skórze, zmniejszają stany zapalne, równoważą nawilżenie i minimalizują skutki uszkodzeń słonecznych i starzenia.
- Unikaj pokusy zakładania z góry, że Twój indeks omega-3 jest wystarczający, ponieważ jesz ryby lub stosujesz suplementy. Zamiast tego wykonaj proste badanie krwi mierzące poziom kwasów omega-3 i wykorzystaj te informacje, aby określić dawkę potrzebną do zoptymalizowania poziomu.
Według dr. Mercoli
Przewlekły stan zapalny jest cechą charakterystyczną praktycznie wszystkich chorób, w tym nowotworów, otyłości i chorób serca. Dieta odgrywa znaczącą, jeśli nie główną rolę w łańcuchu zdarzeń, które prowadzą do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego. Organizm człowieka potrzebuje pewnych składników odżywczych, aby zrównoważyć reakcję zapalną i utrzymać optymalne zdrowie.
Stan zapalny odgrywa również ważną rolę w procesie starzenia. W artykule naukowym opublikowanym w listopadzie 2022 r. oceniono dowody na to, że lipidy pochodzące z kryla antarktycznego mogą wpływać na podstawowy mechanizm starzenia, a tym samym zwiększyść długość życia w zdrowiu. Olej z kryla zawiera kwasy tłuszczowe omega-3, których organizm potrzebuje, aby zrównoważyć spożycie tłuszczów omega-6.
Kryl antarktyczny jest bogaty w długołańcuchowe kwasy tłuszczowe omega-3, cholinę i astaksantynę. Kiedyś dieta człowieka zapewniała prawidłowy stosunek omega-3 do omega-6 wynoszący 1 do 1. Dziś ten stosunek jest bliższy 20 do 1, a nawet wyższy. Dane pokazują, że to zaburzenie idzie w parze ze wzrostem nadwagi i otyłości, co sugeruje, że jest nierównowaga kwasów omega-3 do omega-6 jest główną przyczyną rozwoju ogólnoustrojowego stanu zapalnego.
Zarówno kwasy tłuszczowe omega-3, jak i omega-6 są niezbędne dla dobrego zdrowia. Jednak w przeciwieństwie do kwasów tłuszczowych omega-6, które występują w dużych ilościach w zachodniej diecie, większość ludzi nie spożywa wystarczającej ilości kwasów tłuszczowych omega-3. Należy zauważyć, że suplementacja omega-3 może pomóc, ale nigdy nie zneutralizuje wpływu diety bogatej w oleje roślinne i przetworzoną żywność, która zawiera znaczne ilości tłuszczów omega-6.
Aby osiągnąć optymalny stan zdrowia, należy ograniczyć spożycie pokarmów bogatych w kwasy omega-6, jednocześnie zwiększając spożycie tłuszczów omega-3. Chociaż starzenie się jest procesem biologicznym, opisane badanie wykazało, że olej z kryla promuje zdrowe starzenie się poprzez kilka mechanizmów, które łagodzą fizyczne i biologiczne oznaki starzenia.
Olej z kryla zmienia ekspresję genetyczną, dzięki czemu łagodzi oznaki starzenia
Naukowcy przeanalizowali, w jaki sposób olej z kryla może wpływać na starzenie się, koncentrując się na ocenie kilku cech charakterystycznych, na które wpływa olej z kryla, a nie tylko jednej. Chociaż wielu naukowców badało kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzenia morskiego, leżące u ich podstaw mechanizmy molekularne nie zostały w pełni poznane.
W tym badaniu naukowcy wykorzystali ludzkie komórki oraz C. elegans, który jest 1-milimetrowym nicieniem żyjącym w glebie. Korzystając z modelu choroby Parkinsona u nicienia, wykazali, że olej z kryla chroni neurony dopaminergiczne przed degeneracją, poprawia zachowanie zależne od dopaminy i zmniejsza agregację alfa-synukleiny, co jest procesem występującym w chorobach neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona i demencja.
Te właściwości neuroprotekcyjne spowalniają widoczne oznaki starzenia. Utrata żywotności i rosnąca liczba zaburzeń związana ze starzeniem może również wpływać na występowanie wielu poważnych chorób. Dowody z badania sugerują, że ingerowanie w ten proces może przedłużyć życie w zdrowiu.
Jednak naukowcy przyznają również, że wiele procesów komórkowych jest zaangażowanych w starzenie się i chociaż to badanie wykazało, że olej z kryla jako suplement przeciwstarzeniowy może złagodzić wiele cech charakterystycznych, nie jest to jedyny składnik odżywczy potrzebny do utrzymania zdrowia w miarę starzenia się. Ważny jest również sposób, w jaki kwasy tłuszczowe omega-3 są dostarczane.
Olej z kryla jest bogaty w długołańcuchowe kwasy omega-3, kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA). Jedna różnica między olejem z ryb a olejem z kryla pochodzenia morskiego polega na tym, że olej z ryb wiąże się tylko z trójglicerydami, a olej z kryla wiąże się głównie z bardziej dostępnymi biologicznie fosfolipidami.
DHA i EPA są nierozpuszczalne w wodzie, co oznacza, że nie mogą być transportowane w postaci wolnej we krwi i muszą być upakowane w lipoproteinie, takiej jak fosfolipidy. Jest to główny powód, dla którego biodostępność oleju z kryla jest wyższa niż oleju z ryb.
Kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzenia morskiego dla zdrowia sercowo-naczyniowego i neurologicznego
Przedstawione badanie miało na celu ocenę wpływu oleju z kryla na oznaki starzenia, ale badania wykazały również, że suplementacja może również pozytywnie wpływać na skórę, hamować wzrost guzów, burzę cytokin oraz poprawić funkcje układ neurologicznego i sercowo-naczyniowego. Choroby serca są główną przyczyną śmierci mężczyzn i kobiet w Stanach Zjednoczonych.
W badaniu opublikowanym w styczniu 2022 r. przeanalizowano dane z dwóch randomizowanych badań klinicznych i stwierdzono, że kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzące z oleju z kryla skutecznie obniżają poziom trójglicerydów oraz są bezpieczne i dobrze tolerowane przez uczestników. Chociaż trójglicerydy to tłuszcze niezbędne dla organizmu, ich nadmiar zwiększa ryzyko chorób serca.
Badanie wspierane przez National Institutes of Health sugerowało, że indeks omega-3 może być dobrym wskaźnikiem ogólnego stanu zdrowia i śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny. Ten wskaźnik jest miarą ilości EPA i DHA w błonach czerwonych krwinek i jest wyrażony jako procent całkowitej ilości kwasów tłuszczowych RBC.
Indeks omega-3 został zatwierdzony jako stabilny, długoterminowy marker, który odzwierciedla poziomy EPA i DHA w tkankach. Wynik większy niż 8% wiąże się z najniższym ryzykiem zgonu z powodu chorób serca, podczas gdy wynik poniżej 4% odpowiada grupie najwyższego ryzyka śmiertelności związanej z chorobami serca.
W dwóch artykułach przeanalizowano stosowanie kwasów tłuszczowych omega-3 po udarze niedokrwiennym na modelu zwierzęcym i stwierdzono korzyści neurologiczne po podaniu kwasów tłuszczowych omega-3, które pomogły poprawić przeżywalność komórek mózgowych i przebudowę mózgu, co przyniosło korzyści przywróceniu istoty białej i odpowiedzi mikrogleju, co poprawiło długoterminowe funkcjonowanie mózgu.
Dowody wskazują również, że kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzenia morskiego pomagają złagodzić różne choroby psychiczne i zwyrodnieniowe zaburzenia mózgu, w tym chorobę Alzheimera. Niski poziom DHA wiąże się ze związanym z wiekiem pogorszeniem funkcji poznawczych, które według niektórych badań może być potencjalnie odwracalne przy wystarczającym spożyciu DHA.
EPA może być korzystne w leczeniu depresji. W jednym z artykułów z 2019 roku odkryto, że stosowanie lizofosfolipidowej formy EPA znacznie podniosło poziom EPA i zwiększyło poziom DHA w mózgu myszy, co, jak sugerowali naukowcy, może pomóc w leczeniu chorób neurozapalnych, takich jak choroba Alzheimera.
Kwasy tłuszczowe omega-3 wspierają zdrowie skóry
Jeśli zauważysz, że Twoja skóra jest szorstka i sucha, prawdopodobnie potrzebujesz więcej kwasów tłuszczowych omega-3, które pomagają regulować produkcję sebum w skórze, zmniejszają stany zapalne, równoważą nawilżenie i minimalizują skutki uszkodzeń słonecznych i starzenia. Jak już mówiłem, wiele amerykańskich diet dostarcza nadmiernych ilości kwasu linolowego omega-6 (LA), który podobnie jak kwasy omega-3 ulega zintegrowaniu z błonami komórkowymi.
Jednak w przeciwieństwie do kwasów omega-3, LA upośledza funkcję komórek i zwiększa ryzyko oparzeń słonecznych. Aby chronić skórę i ogólny stan zdrowia, należy wyeliminować z diety jak najwięcej LA, jednocześnie zwiększając spożycie omega-3.
Można to osiągnąć, unikając spożycia olejów z nasion. Można je znaleźć w większości przetworzonej żywności, potrawach restauracyjnych, przyprawach i ciastach. Hodowane kurczaki i wieprzowina również są bogate w LA, ponieważ w hodowlach konwencjonalnych zwierzęta są karmione zbożem. Zamiast używać olejów, do gotowania wykorzystuj masło klarowane (ghee), łój wołowy lub olej kokosowy.
Można podnieść poziom kwasów tłuszczowych omega-3, jedząc dziko żyjącego łososia alaskańskiego, dziko żyjącego łososia sockeye, sardynki, makrele, anchois i śledzie. Łosoś alaskański w puszce jest tańszą alternatywą niż steki z łososia. Ogólnie zaleca się spożywanie dwóch porcji tłustych ryb tygodniowo. Pamiętaj, aby unikać łososia hodowlanego, ponieważ jest on silnie zanieczyszczony i zawiera 5,5 razy więcej LA niż dziko żyjący łosoś.
Terapia skojarzona może zmniejszyć wzrost guza o 67%
Badania zaprezentowane w kwietniu 2022 r. na dorocznym spotkaniu Experimental Biology w Filadelfii wykazały, że kwasy tłuszczowe omega-3 zwiększały skuteczność immunoterapii i terapii przeciwzapalnej na zwierzęcym modelu choroby nowotworowej. Immunoterapia to leczenie biologiczne, które pobudza układ odpornościowy do atakowania komórek nowotworowych.
Celem badań było określenie wpływu żywienia na aktywność nowotworu po leczeniu immunoterapią i terapią przeciwzapalną. W czasie badania immunoterapia została dopuszczona do stosowania w leczeniu choroby nowotworowej, ale terapia przeciwzapalna była nadal przedmiotem badań klinicznych.
Dowody wykazały, że myszy spożywające dietę bogatą w kwasy tłuszczowe omega-3 i otrzymujące obie metody leczenia przeciwnowotworowego doświadczyły 67% zmniejszenia wzrostu guza w porównaniu z grupą myszy spożywających normalną dietę i nieotrzymujących żadnego leczenia. Dla porównania, wzrost komórek nowotworowych wzrósł u myszy, które otrzymywały dietę bogatą w kwasy omega-6 i immunoterapię.
Naukowcy uważają, że wyniki wskazują na istnienie synergicznego działania kwasów tłuszczowych omega-3, przeciwnowotworowej immunoterapii i terapii przeciwzapalnej. Abigail Kelly z Harvard Medical School Beth Israel Deaconess Medical Center przedstawiła badania i skomentowała ich wyniki w komunikacie prasowym:
„Po raz pierwszy wykazaliśmy, że połączenie immunoterapii i leczenia przeciwzapalnego (sEHi) było bardziej skuteczne, gdy myszy karmiono dietą wzbogaconą w kwasy tłuszczowe omega-3. Jest to bardzo obiecujące, ponieważ suplementacja diety jest łatwa do wdrożenia u pacjentów z chorobą nowotworową i może zostać dodana do planu leczenia u pacjentów już poddawanych immunoterapii”.
Kwasy tłuszczowe omega-3 mogą bezpośrednio wpływać na burzę cytokinową
Jednym ze śmiercionośnych skutków wirusa SARS-CoV-2 wywołującego COVID-19 jest zdolność do wywołania burzy cytokinowej. Jednym ze sposobów na powstrzymanie tego zjawiska jest przyjmowanie odpowiedniej ilości kwasów tłuszczowych omega-3 - DHA i EPA. W artykule opublikowanym w czerwcu 2020 r. w czasopiśmie Frontiers in Physiology wyjaśniono wpływ tych tłuszczów na szlaki biologiczne, które „mogą mieć bezpośredni wpływ na wynik leczenia COVID-19”.
Chociaż nie wspomniano o tym we wspomnianym artykule, wiadomo, że DHA zapobiega zakrzepicy (zakrzepowi krwi w naczyniach krwionośnych) poprzez zmniejszanie agregacji płytek krwi. Dowody wskazują również, że nadkrzepliwość jest kolejnym powikłaniem ciężkiej infekcji COVID-19, która może mieć śmiertelne konsekwencje. Ponadto kwasy omega-3:
- Zmniejszają ryzyko dysfunkcji płuc;
- Chronią przed uszkodzeniem płuc;
- Chronią przed wtórną infekcją bakteryjną;
- Poprawiają funkcje mitochondriów.
Jak sprawdzić poziom kwasów tłuszczowych omega-3?
Unikaj pokusy zakładania z góry, że Twój indeks omega-3 jest wystarczający, ponieważ jesz ryby lub stosujesz suplementy. Tylko tłuste ryby zimnowodne mają wysoki poziom kwasów omega-3, a wiele suplementów oleju rybnego jest syntetycznych i ma wątpliwą skuteczność.
GrassrootsHealth, organizacja non-profit zajmująca się badaniem zdrowia publicznego, oferuje kilka opłacalnych testów dostępnych w ramach sponsorowanych przez konsumentów projektów badawczych dotyczących składników odżywczych, których celem jest ustanowienie zaleceń żywieniowych opartych na danych populacyjnych. Istnieją cztery opcje testów do pomiaru poziomu kwasów omega-3:
- Zestaw do badania indeksu Omega-3;
- Zestaw testowy badający poziom witaminy D i omega-3;
- Zestaw testowy badający poziom witaminy D, magnezu i omega 3;
- Zestaw testowy badający poziom witaminy D, magnezu, pierwiastków i omega 3 — ten zestaw zawiera testy do pomiaru poziomu niezbędnych minerałów (magnezu, selenu, cynku i miedzi) oraz szkodliwych metali ciężkich (kadmu, ołowiu i rtęci).
Próbkę krwi należy wysłać pocztą do GrassrootsHealth wraz z wypełnionym krótkim internetowym kwestionariuszem zdrowotnym. Wyniki testu zostaną przesłane pocztą elektroniczną około 10 do 20 dni po otrzymaniu próbek.
Na podstawie wyniku indeksu omega-3 użyj kalkulatora GrassrootsHealth, aby określić dawkę omega-3, której możesz potrzebować, aby podnieść swój obecny poziom do wartości optymalnej.
Źródła i odniesienia
- Aging, 2022;14(21)
- Nutrients, 2016;8(3)
- Neuroscience News, November 23, 2022
- Communications Biology, 2019 2;2(374)
- Centers for Disease Control and Prevention, Heart Disease Facts
- Journal of the American Medical Association, 2022;5(1)
- Live Science, March 24, 2016
- Journal of Clinical Lipidology, 2018;12(3):718
- EurekAlert! March 15, 2018
- Nature Communications, 21;12(2329)
- Omega Quant, July 9, 2018
- Neurobiology of Disease, 2019;126
- Translational Stroke Research, 2016;7(6)
- Current Clinical Pharmacology, 2018;13(4)
- Alzheimer's and Dementia 2010 Nov;6(6)
- British Journal of Psychiatry 2016;2009
- Journal of Lipid Research, 2019;60(3)
- Nutrition Data Wild Atlantic Salmon
- Nutrition Data Farmed Atlantic Salmon
- NewsWise, March 25, 2022
- National Cancer Institute, Immunotherapy to Treat Cancer
- Frontiers in Physiology, June 19, 2020 DOI: 10.3389/fphys.2020.00752
- American Journal of Physiology Cell Physiology, 2013;304(3)
- Thrombosis Research, 2020;194
- GrassrootsHealth Research Projects
- Omega-3 index calculator