W SKRÓCIE
- Ashwagandha to potężne zioło adaptogenne, które pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem i dostosowywać się do niego, regulując układ odpornościowy, metabolizm i układ hormonalny.
- Jej właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, antystresowe, przeciwutleniające, immunomodulujące, hemopoetyczne i odmładzające sprawiają, że jest jednym z najważniejszych ziół w medycynie ajurwedyjskiej.
- Wykazano, że w porównaniu z placebo ashwagandha znacznie zmniejsza objawy stresu u osób z przewlekłym stresem w wywiadzie. W grupie kontrolnej średni wynik w skali postrzeganego stresu (PSS) spadł o skromne 5,5% w ciągu 60 dni, natomiast w grupie leczonej otrzymującej ashwagandhę zaobserwowano 44% redukcję wyniku w skali PSS.
- Chociaż uznaje się ją za ogólnie bezpieczną i dobrze tolerowaną przez większość ludzi, ashwagandha jest przeciwwskazana i nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią lub osoby przyjmujące środki uspokajające.
Według dr. Mercoli
Znana jako wielofunkcyjne zioło i „środek odmładzający” od tysięcy lat stosowany w starożytnej ajurwedyjskiej i chińskiej medycynie, ashwagandha (Withania somnifera) jest rośliną pochodzącą z Indii, która ma wiele właściwości prozdrowotnych.
Ashwagandha jest jednym z niewielu prawdziwych ziół adaptogennych, które pomagają organizmowi przystosować się do stresu poprzez modulowanie układu odpornościowego, metabolizmu i układu hormonalnego. Jak zauważono w przeglądzie medycznym pt. „Scientific Basis for the Therapeutic Use of Withania Somnifera (Ashwagandha)”:
„Badania wskazują, że ashwagandha ma właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, antystresowe, przeciwutleniające, immunomodulujące, hemopoetyczne i odmładzające. Wydaje się również wywierać pozytywny wpływ na układ hormonalny, sercowo-płucny i ośrodkowy układ nerwowy… Badania toksyczności pokazują, że ashwagandha wydaje się być bezpiecznym związkiem”.
Niektóre adaptogeny są wyłącznie stymulantami, ale nie dotyczy to ashwagandhy. Ashwagandha może wzmocnić wydajnośc porannych treningów, ale zażyta przed snem wspomoże spokojny sen. Jest również zdolna do „inteligentnego” zwiększania lub zmniejszania poziomu kortyzolu produkowanego przez nadnercza, co czyni ją cennym środkiem pomagającym zmniejszyć stres i lęk.
Ashwagandha wykazuje działanie zmniejszające stres, depresję i lęk
W jednym z badań klinicznych, którego wyniki opublikowano w 2012 roku, ochotnicy z historią chronicznego stresu w wywiadzie, którzy przez 60 dni dwa razy dziennie przyjmowali 300 miligramów (mg) wysoce skoncentrowanego ekstraktu z ashwagandhy o pełnym spektrum, zaraportowali znaczne zmniejszenie stresu w porównaniu z grupą kontrolną przyjmującą placebo.
W grupie kontrolnej średni wynik w skali postrzeganego stresu (PSS) spadł o skromne 5,5% w ciągu 60 dni, natomiast w grupie leczonej otrzymującej ashwagandhę zaobserwowano 44% redukcję wyniku w skali PSS. Według autorów badania:
„Ponadto spadek miary stresu w okresie badania trwającym 60 dni był znacznie wyższy w grupie przyjmującej ashwagandhę niż w grupie placebo… W grupie przyjmującej ashwagandhę, do dnia 60 nastąpił znaczny spadek wyników odpowiadających wszystkim podzbiorom:
spadek o 76,1% dla podzbioru „Somatyczny”, 69,7% dla podzbioru „Niepokój i bezsenność”, 68,1% dla podzbioru „Dysfunkcje społeczne”, 79,2% dla podzbioru „Ciężka depresja”.
W przeciwieństwie do tego, w grupie kontrolnej otrzymującej placebo, redukcje wyników dla tych samych podzbiorów były znacznie mniejsze: odpowiednio 4,9%, 11,6%, –3,7% i –10,6%. Jak łatwo zauważyć, najmniejsza różnica wynosi co najmniej 58 punktów procentowych, a największa aż 89 punktów procentowych”.
Badania krwi wykazały również, że poziom kortyzolu w grupie interwencyjnej zmniejszył się średnio o 27,9% po 60 dniach suplementacji, podczas gdy w grupie placebo odnotowano spadek o zaledwie 7,9%. Podsumowując, badacze stwierdzili:
„Odkrycia sugerują, że wysokoskoncentrowany ekstrakt z korzenia ashwagandhy o pełnym spektrum poprawia odporność jednostki na stres, a tym samym poprawia samoocenę jakości życia. Wysokoskoncentrowany ekstrakt z korzenia ashwagandhy o pełnym spektrum może być bezpiecznie stosowany jako adaptogen u osób dorosłych, które są narażone na stres”.
Dodatkowe badania potwierdzające właściwości przeciwlękowe ashwagandhy
Podobne wyniki uzyskano w badaniu z 2009 roku, w którym pacjenci ze zdiagnozowanym umiarkowanym lub silnym lękiem trwającym dłużej niż sześć tygodni, którym przez trzy miesiące podawano 300 mg korzenia ashwagandhy, zgłaszali „znacznie zmniejszone” objawy w porównaniu do osób poddawanych standardowej psychoterapii.
Po 12 tygodniach od rozpoczęcia badania wyniki w Skali Depresji Becka (BAI) spadły o 56,5% w grupie stosującej ashwagandhę i o 30,5% w grupie psychoterapeutycznej. Zdaniem naukowców:
„Znaczące różnice między grupami zaobserwowano również w zakresie zdrowia psychicznego, koncentracji, zmęczenia, funkcjonowania społecznego, witalności i ogólnej jakości życia, przy czym grupa [przyjmująca ashwagandhę] doznała większych korzyści klinicznych”.
W systematycznym przeglądzie pięciu badań z udziałem ludzi opublikowanym w 2014 r. stwierdzono również, że leczenie ashwagandhą „zaowocowało większą poprawą wyników (znaczącą, w większości przypadków) w skalach lęku lub stresu niż w grupie placebo”.
Jednak, chociaż wszystkie pięć badań potwierdziło ten wniosek, autorzy zauważyli, że „obecne dowody należy przyjmować z ostrożnością ze względu na różne metody badawcze i przypadki potencjalnej stronniczości”.
W czwartym badaniu, opublikowanym w 2015 r., znaleziono „dowody empiryczne na poparcie tradycyjnego stosowania [ashwagandhy] do wspomagania procesów umysłowych angażujących sygnalizację GABAergiczną”. Według autorów:
„Nasze wyniki dostarczają dowodów wskazujących, że kluczowe składniki [ashwagandhy] mogą odgrywać ważną rolę w opracowywaniu farmakologicznych terapii zaburzeń neurologicznych związanych z dysfunkcją sygnalizacji GABAergicznej, takich jak ogólne zaburzenia lękowe, zaburzenia snu, skurcze mięśni i drgawki”.
Główne związki bioaktywne ashwagandhy
Flawonoidy i inne związki są składnikami aktywnymi, które odpowiadają za wiele potężnych właściwości ashwagandhy. Należą do nich między innymi:
- Witanolidy — wykazano, że naturalnie występujące steroidy hamują szlaki odpowiedzialne za kilka chorób zapalnych, w tym zapalenie stawów, astmę, nadciśnienie, osteoporozę i nowotwory.
Witanolidy z ashwagandhy mają również właściwości immunomodulujące, co oznacza, że mogą stymulować lub tłumić układ odpornościowy, aby pomóc w walce z infekcjami, nowotworami i innymi chorobami.
- Somniferyna — to jeden z alkaloidów z ashwagandhy, który wspomaga relaksację i zdrowy sen. Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Tsukuba w Japonii wykazało, że somniferyna łagodzi problemy ze snem, takie jak bezsenność i zespół niespokojnych nóg.
- Glikol trietylenowy — wykazano, że związek ten, występujący w liściach ashwagandha, wywołuje sen i zwalcza bezsenność.
- Ashwagandholid — wykazano, że dimeryczny witanolid znajdujący się w korzeniu ashwagandhy hamuje wzrost kilku rodzajów nowotworów (w tym raka żołądka, piersi, ośrodkowego układu nerwowego, okrężnicy i płuc). Hamuje również stan zapalny poprzez hamowanie aktywności i peroksydacji lipidów cyklooksygenazy-2 - enzymu, który przyspiesza produkcję zapalnych prostaglandyn.
Liczne właściwości prozdrowotne ashwagandhy
Jeśli podejrzewasz, że ashwagandha może być korzystna w łagodzeniu innych dolegliwości poza lękiem i stresem, masz całkowitą rację. Nie bez powodu jest uważana za jedno z najważniejszych ziół w medycynie ajurwedyjskiej. Co ważne, wiele badań wykazało, że ashwagandha może leczyć wiele chorób i zaburzeń lepiej i bezpieczniej niż dostępne leki farmakologiczne.
Na przykład, badania pokazują, że ashwagandha ma właściwości przeciwnowotworowe i hemopoetyczne (promujące produkcję krwinek) oraz przynosi korzyści dla układu sercowo-płucnego, hormonalnego i ośrodkowego układu nerwowego, a wszystko to „z niewielką lub żadną związaną z tym toksycznością”. Wykazano również, że ashwagandha:
Wspiera
prawidłowy poziom lipidów, cholesterolu i trójglicerydów |
Wzmacnia
efekty radioterapii poprzez zmniejszenie poziomu GSH w guzach. Odwraca
również neutropenię wywołaną paklitakselem (mała liczba neutrofili, rodzaj
białych krwinek) u myszy |
Przeciwdziała
osteoporozie (zmniejszona gęstość kości) |
Chroni
mózg przed stresem oksydacyjnym i zmniejsza ryzyko choroby Alzheimera |
Poprawia
pamięć i funkcje poznawcze, spowalniając niszczenie komórek mózgowych,
naprawiając uszkodzenia komórek mózgowych oraz odbudowując sieci neuronowe i
synapsy |
Obniża ciśnienie krwi |
Hamuje
stany zapalne — w badaniach na zwierzętach stwierdzono, że ashwagandha jest
skuteczniejsza w zwalczaniu stanów zapalnych niż fenylobutazon lub
hydrokortyzon |
Chroni
funkcję nerwów i hamuje utlenianie |
Zapewnia
naturalną ulgę w bólu |
Odżywia
i chroni wątrobę |
Zwiększa produkcję czerwonych
krwinek |
Poprawia funkcję nadnerczy |
Zwiększa
poziom energii i wytrzymałość |
Optymalizuje funkcję
odpornościową |
Pomaga w leczeniu ADHD |
Poprawia nietrzymanie moczu |
Pomaga
w leczeniu cukrzycy typu 2, ponieważ przywraca wrażliwość na insulinę |
Łagodzi zapalenie spojówek |
Pomoc
w leczeniu bielactwa nabytego |
Łagodzi objawy choroby Parkinsona |
Obniża poziom glukozy (hiperglikemię) |
Promuje długowieczność |
Poprawia
zdrowie układu krążenia — ashwagandha pomaga utrzymać zdrowie serca poprzez
regulację krążenia krwi. Pomaga zapobiegać powstawaniu zakrzepów krwi i
utrzymać ciśnienie krwi w normalnym zakresie, co zapobiega obciążaniu serca
stresem |
Pomaga
zachować młody wygląd skóry — ashwagandha zwiększa poziom estrogenu, co z
kolei wyzwala produkcję kolagenu. Pozwala to skórze zachować młodzieńczy
wygląd i pomaga w produkcji naturalnych olejków. Neutralizuje również wolne
rodniki, które powodują zmarszczki, ciemne plamy i przebarwienia. |
Wspomaga
gojenie się ran — proszek z korzenia ashwagandhy może być stosowany miejscowo
jako okład pomagający w leczeniu ran. Należy wymieszać proszek z wodą, aby
uzyskać gładką pastę, a następnie nałożyć go na ranę. Pomoże zwalczyć
bakterie, złagodzić ból i przyspieszy proces gojenia |
Wspomaga leczenie zapalenia stawów — w
rękopisach ajurwedyjskich, a także we współczesnej medycynie, ashwagandha jest
uważana za skuteczny środek na reumatoidalne zapalenie stawów (Amavata) i
chorobę zwyrodnieniową stawów (Sandhi-gata Vata). |
Możliwe skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania ashwagandhy
Chociaż ogólnie jest bezpieczna, dobrze tolerowana i nietoksyczna, po jej zastosowaniu mogą wystąpić pewne skutki uboczne. Memorial Sloan Kettering Cancer Center przytacza opisy przypadków wykazujących działania niepożądane po spożyciu ashwagandhy, należą do nich:
- Nudności, ból głowy, podrażnienie żołądka i luźne stolce;
- Senność;
- Nadczynność tarczycy;
- Pieczenie, swędzenie i przebarwienia skóry/błon śluzowych;
- Nieregularne bicie serca, zawroty głowy.
Chociaż ashwagandha wydaje się być korzystna w łagodzeniu problemów z tarczycą, osoby mające zaburzenia funkcji tarczycy powinny zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed jej zastosowaniem, ponieważ może być konieczne dostosowanie dawek dotychczas przyjmowanych leków. Ashwagandha jest również przeciwwskazana i nie powinna być stosowana przez:
- Kobiety w ciąży, ponieważ może wywołać poronienie;
- Kobiety karmiące piersią, ponieważ może mieć wpływ na dziecko;
- Osoby przyjmujące środki uspokajające, ponieważ ashwagandha może nasilać działanie uspokajające.
Uważaj na zafałszowane produkty zawierające ashwagandhę
Nie trzeba dodawać, że warto upewnić się, co do jakości wybranego produktu. Aby zapewnić skuteczność zalecam stosowanie w 100% ekologicznego korzenia ashwagandhy, który jest wolny od wypełniaczy, dodatków i substancji pomocniczych.
Olejek z ashwagandhy to kolejna forma tej rośliny, która oferuje szeroką gamę zastosowań leczniczych i praktycznych. Jest zwykle mieszany z innymi olejkami eterycznymi (lub rozcieńczany w bezpiecznym oleju nośnikowym). Olejek z ashwagandhy ma właściwości przeciwutleniające i może być stosowany do miejscowego łagodzenia bólu u osób z zapaleniem stawów i reumatyzmem.
Niestety, na rynku znaleziono zafałszowane produkty zawierające ashwagandhę, więc nalezy uważać podczas zakupów. Biuletyn Botanical Adulterants Prevention Program ujawnił, że wiele proszków i ekstraktów z korzeni ashwagandhy, zwłaszcza produkowanych w Indiach, jest zafałszowanych przez dodanie liści, łodyg i nadziemnych części rośliny, bez zadeklarowania tego na etykiecie.
W niektórych testach nawet 80% badanych produktów zostało zafałszowanych w ten sposób. Nieuczciwe dodanie niezadeklarowanego materiału roślinnego do produktu jest strategią zmniejszania kosztów, która skutkuje powstaniem gorszego jakościowo produktu o wątpliwej skuteczności. Warto zapamiętać, że przed zakupem ashwagandhy pomocne może być zebranie informacji na temat producenta i pochodzenia rośliny, aby upewnić się o wysokiej jakości wybranego produktu.
Niefarmakologiczne łagodzenie lęku
Wracając do niepokoju i lęku, warto zdać sobie sprawę, że istnieje wiele sposobów rozwiązania tego wszechobecnego problemu. Najlepiej byłoby, gdyby leki były ostatnią, a nie pierwszą, deską ratunku, ponieważ wiele z nich może powodować inne poważne problemy.
Podczas gdy genetyka, chemia mózgu, osobowość i wydarzenia życiowe odgrywają istotną rolę w rozwoju zaburzeń lękowych, częstym wyzwalaczem jest stres. Lęk jest normalną reakcją na stres, ale u niektórych osób lęk staje się przytłaczający i trudny do pokonania, do tego stopnia, że wpływa to na ich codzienne życie.
Wiele innych sytuacji i leżących u ich podstaw problemów również może wywoływać lub zaostrzać uczucie niepokoju i lęku. Obejmuje to, ale nie ogranicza się do niżej wymienionych, a rozwiązanie tych problemów może być potrzebne do poradzenia sobie z zaburzeniami lękowymi. Aby uzyskać więcej informacji o każdym z nich, skorzystaj z podanych linków:
Traumatyczne
wydarzenia życiowe — badania opublikowane w 2015 r. wykazały, że
traumatyczne doświadczenia życiowe były największym pojedynczym czynnikiem
determinującym lęk i depresję, w mniejszym stopniu zaś rodzinna historia
chorób psychicznych i inne czynniki społeczne. W podanym linku znajdziesz
wskazówki, jak przeprogramować reakcje organizmu na traumatyczne wydarzenia
za pomocą prostej techniki opukiwania. |
Narażenie
na promieniowanie mikrofalowe — typowymi źródłami tego programowania są
urządzenia takie jak telefony komórkowe, routery Wi-Fi, telefony przenośne,
inteligentne liczniki, elektroniczne nianie i wieże telefoniczne.
Zmniejszenie ekspozycji na pola elektromagnetyczne i mikrofale jest ważnym krokiem
w walce z lękiem lub depresją, ponieważ te czynniki mają bezpośredni wpływ na
powstawanie lęku. |
Dodatki
do żywności i barwniki spożywcze — do barwników spożywczych o szczególnym
znaczeniu należą barwnik spożywczy niebieski nr 1 i nr 2; zielony nr 3;
pomarańczowy B; czerwony nr 3 i nr 40; żółty nr 5 i nr 6;
oraz konserwant benzoesan sodu. |
Ekspozycja
na GMO i glifosat poprzez dietę — większość żywności nieorganicznej jest
obecnie zanieczyszczona glifosatem; w badaniach na myszach wykazano, że glifosat
wywołuje zachowania lękowe i depresyjne, wpływając na mikrobiotę jelitową. |
Dysfunkcja
jelit spowodowana niezrównoważoną mikroflorą |
Niski poziom witaminy D |
Niedobór
kwasów omega-3 pochodzenia zwierzęcego — badania wykazały 20% zmniejszenie
lęku wśród studentów medycyny przyjmujących kwasy omega-3 |
Stosowanie sztucznych słodzików |
Nadmierne
spożycie cukru i fast foodów |
Nieprawidłowe oddychanie |
Narażenie na toksyczną pleśń |
Źródła i odniesienia
- Bioinformation 2008; 3(3): 100–110
- Memorial Sloan Kettering Cancer Center, Ashwagandha
- Indian J Psychol Med July 2012;34(3):255-62
- Pharmacol Biochem Behav. 2003 Jun;75(3):547-55
- Thyromate, August 3, 2016
- Altern Med Rev. 2000 Aug;5(4):334-46
- Indian J Psychol Med. 2012 July-September; 34(3):255-262
- PLOS ONE Aug. 31, 2009;4(8):e6628
- Journal of Alternative and Complementary Medicine 2014 Dec 1; 20(12): 901–908
- J Ethnopharmacol Aug. 2, 2015;171:264-72
- Curr Drug Targets 2011 October 1;12(11):1595-1653
- J Pharm Pharmacol. 2006 Apr;58(4):513-9
- Journal of Biological Sciences 12(2):77-94,2014
- PLOS One February 16, 2017
- PLOS ONE 2017; 12(2): e0172508
- J. Nat. Prod. 2006; 69(12): 1790-1792
- Science Direct, Studies pertaining to cyclooxygenase-2
- Medicinenet.com Medical Definition of Cox-2
- The Renegade Pharmacist, Ashwagandha
- Organic Facts, 15 Proven Benefits of Ashwagandha
- Thyroid Advisor 2017
- My Gene Food, Ashwagandha Benefits
- Science Direct, Ashwagandha studies
- Cancer Letters 1995;95(1-2):189-193
- Indian J Exp Biol. 1996;34(10):927-932
- Indian J Physiol Pharmacol. Apr 2001;45(2):253-257
- Global Healing Center, February 27, 2015
- Phytother Res. 2010 2010 Jun;24(6):859-63
- J Geriatr Psychiatry Neurol. 2010 March; 23(1):63
- J Pharm Pharmacol. 1998 Sep;50(9):1065-8
- The Journal of Alternative and Complementary Medicine. August 22, 2017
- Studies on Ethno-Medicine October 2, 2017; 6(2): 111-115
- Indian J. Exp. Biol. 1988; 26(11): 877‐882
- Journal of Medicinal Plants Studies 2016, Vol. 4 Issue 1, Part B
- Drug Metabol Drug Interact. 2003;19(3):211-22
- BMJ Case Rep. 2012 Sep 17;2012
- Afr J Tradit Complement Altern Med. 2011; 8(5 Suppl): 208–213
- Smart-publications.com, Ashwagandha: The Rejuvenating Antioxidant That Calms The Heart and Mind
- Food.ndtv.com. September 13, 2016
- Pharmacognosy Reviews. Vol 1, Issue 1, Jan- May, 2007
- Fertil Steril. 2010 Aug;94(3):989-96
- Fertility and Sterility 2010 Aug;94(3):989-96
- J Int Soc Sports Nutr. 2015 Nov 25;12:43
- Reprod Biomed Online. 2011 May;22(5):421-7
- Biomed Res Int. 2015;2015:284154
- Integr Med Res. 2016 Dec;5(4):293-300
- Ayu 2012 Oct-Dec; 33(4): 511–516
- Ayurvedicoils.com Ashwagandha Oil September 2, 2016
- American Botanical Council’s Botanical Adulterants Prevention Program, Adulteration of Ashwagandha Roots and Extracts
- The CBHSQ Report, May 21, 2015
- National Institute of Mental Health, What is Anxiety Disorder?
- Neurotoxicol Teratol. 2018 May - Jun;67:44-49
- Calmclinic.com, More Vitamin D, Less Anxiety?
- Brain Behav Immun November 2011;25(8):1725-34
- Nutrients 2018 Jun; 10(6): 730